affiliëren

• Geluid:  affiliëren    (hulp, bestand)
• IPA: / ˌɑfiliˈjerə(n) / (5 lettergrepen)

• af·fi·lië·ren of af·fi·li·eren

• Leenwoord uit het Frans, in de betekenis van ‘als kind aannemen’ voor het eerst aangetroffen in 1824 ^[1]
• afgeleid van het Franse affilier (met het achtervoegsel -eren) ^{[2] [3][4]}

affiliëren

1. wederkerend zich affiliëren aansluiten bij

   • Een vraag die in de sociale psychologie veelvuldig naar voren komt is met wie wij ons als mens graag affiliëren. ^[5]

   1. (religie) (rooms-katholiek) als onderdeel aansluiten bij een orde

      • In 1493 affilieerde het naburige zusterhuis Mariengarden te Schüttorf zich met het zusterhuis Mariënwold te Frenswegen. ^[6]

2. wederkerend zich affiliëren (figuurlijk) dezelfde opvattingen laten zien, verwantschap tonen

   • Daarnaast affiliëren veel extreemrechtse groepen zich met het nazisme (…). ^[7]

3. onovergankelijk lid of zelfstandig onderdeel zijn van

   • Die belangrijke beslissing zette tal van broeders van andere werkplaatsen tot affiliëren aan. ^[8]

   1. deel gaan uitmaken van een samenwerkingsverband van een academisch ziekenhuis en een niet-academisch ziekenhuis

      • Veel van die ziekenhuizen zeggen onder druk van de specialisten: nee, niet affiliëren met een academisch ziekenhuis hoor. ^[9]

4. onovergankelijk (figuurlijk) geestverwant zijn van

   • (…) de economische sector, een terrein waar erfgoedbeheerders zich doorgaans minder mee geaffilieerd voelen. ^[10]

5. overgankelijk met betrekking tot personen als lid opnemen

   • Opgericht eind 1881 door sociaal-democraten, affilieerde ze in 1914 een kwart van de Gentse bevolking! ^[11]

   1. (vrijmetselarij) een vrijmetselaar uit een andere loge als lid in een loge opnemen^[12]

      • In 1789 werd hij geaffilieerd bij de Loge zu den drei Schwerdtern, te Dresden, (…) ^[13]

   2. (religie) (rooms-katholiek) opnemen in een klooster of orde als deelgenoot met de daaraan verbonden rechten

      • In 1475 vinden wij hem als terminarius te Arnhem, terwijl hij in het volgend jaar geaffilieerd werd aan het dominicanen-klooster te Nijmegen, en aldaar eerlang tot prior verheven. ^[14]

   3. (verouderd) als kind in de familie opnemen, adopteren
   4. (verouderd) (figuurlijk) als eigen voortbrengsel aanvaarden

      • Ik heb volstrekt geen ambitie of lust om iets, wat het ook zij, in 't licht te geven; doch, wanneer ik zulks eens doe, op verzoek, heb ik er nog veel minder lust in om bastaard-onzin te affilieren, mij door 't verzuim of de stommigheid van een verraderlijk drukker op den hals gedraaid, en dien ik mij schamen zou ter neder geschreven te hebben. ^[15]

6. overgankelijk met betrekking tot organisaties als zelfstandig onderdeel in een groter geheel opnemen

   • IBE werkt momenteel aan de uitbreiding van het consortium via het affiliëren van extra leden, waaronder VUB. ^[16]
   • In 1954 richtte hij de People's Action Party op welke geaffilieerd is met de internationale socialistische beweging. ^[17]

   1. (bedrijfskunde) in een groep ondernemingen samenvoegen

      • APEC is geaffilieerd met het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen. ^[18]

   2. (vrijmetselarij) als loge gaan horen bij een ander grootoosten of een andere grotere loge dan oorspronkelijk^[19]
   3. (religie) (rooms-katholiek) als onderdeel opnemen in een orde

      • Hij kreeg dat jaar de machtiging om de Broederschap te affiliëren aan de Aartsbroederschap van O.L. Vrouw van Lourdes. ^[20]

• , aannemen

• affiliatie

• Wat bij het overgankelijke werkwoord lijdend voorwerp is, wordt onderwerp in constructies met het onovergankelijk werkwoord.
• Bij "affiliëren" komen drie vaste voorzetsels voor om het grotere geheel aan te duiden: "met" wordt algemeen toegepast, "aan" laat iets meer doorklinken dat de verhouding niet spiegelbeeldig is en "bij" lijkt verouderd.

• Het woord affiliëren staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.