tankman

• Geluid:  tankman    (hulp, bestand)
• IPA: / ˈtɛŋkmɑn / (2 lettergrepen)

• tank·man

• vermoedelijk leenvertaling van Engels Tank Man, samenstelling van  tank zn "pantservoertuig met kanon"  en  man zn , in de betekenis "persoon die voor een tank gaat staan" aangetroffen vanaf 1998 ^[1]
• vermoedelijk leenvertaling van Engels tank man, samenstelling van  tank zn "pantservoertuig met kanon"  en  man zn , in de betekenis "lid van een tankbemanning" aangetroffen vanaf 1916 (zie vindplaats hieronder)
• samenstelling van  tank ww "vullen van het brandstofreservoir van een voertuig"  en  man zn 
• vermoedelijk leenvertaling van Engels tank man, samenstelling van  tank zn "vat voor de opslag van vloeistof"  en  man zn 

de tankman m

1. (geschiedenis) (China) aanduiding voor de persoon die de moed had om voor een pantserwagen met kanon te gaan staan als vorm van geweldloos verzet

   ▸ Ook schrijver en psycholoog Ap Dijksterhuis heeft het begrip ‘vrijheid’ hoog in zijn reisvaandel staan; in de voorbereiding van zijn literaire reisgids Wegwee staat de beroemde ‘tankman’ – de student die op 5 juni 1989 op het Tiananmenplein in Beijing een colonne tanks tegenhield en van wie niet bekend is wat er met hem is gebeurd – steeds symbool voor de strijd voor vrijheid in Azië.^[2]

   ▸ Over China werden interessante fragmenten vertoond: over de tankman op het Tienanmen Plein, over een Chinese versie van Idols en over jongens en meisjes die zich lieten afbeulen als cyberkoelies. Allemaal martelaren.^[3]

2. (militair) infanterist die behoort tot de bemanning van een pantserwagen met kanon

   ▸ De tankman droeg op zijn schouder een epaulet met de woorden „Motor machine gun section”. Dit vond Warburtou zeer belangwekkend, omdat hij niet wist hoe de tankmannen eigenlijk genoemd worden.^[4]

3. (beroep) beheerder van een benzinepomp

   ▸ De tank is gevuld. Nog olie, meneer? Ja, kijkt u maar na. De tankman kijkt in de achterruimte van de wagen en stelt vast dat er volstrekt geen motor in zit.^[5]

4. (beroep) (historisch) iemand die zorgt voor de aanvoer van het water waarmee een stoommachine werkt

   ▸ Voor een stoommachine heeft men nu de volgende bemanning:
   1 machinist.
   1 voor de separator (dorschmachine).
   1 fire man (die het stroo, waarmee ze stoken, in moet vorken).
   1 tankman (die het water van de dichtstbijzijnde rivier haalt).
   6 tot 8 menners op de „stookwagens”.
   3 tot 4 pitchers (mannen, die de schoven opvorken op de wagens).^[6]

• Het woord 'tankman' staat niet in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Taalunie.