դնեմ

• դնանիմ (dnanim)

From *դինեմ (*dinem), from the root *դի- (*di-), from Proto-Indo-European *dʰeh₁- (“to put, place, set”), +‎ -ն- (-n-). For the aorist stem եդ- (ed-) see եդ (ed). The form դիր (dir), found in the imperative, in compounds and as a separate word, is comparable to լու (lu) : լուր (lur), լի (li) : լիր (lir), տալ (tal) : տուր (tur).

դնեմ • (dnem)  (aorist indicative եդի)

1. to put, to lay, to set, to place; to constitute, to found, to establish; to build; to apply; to suppose, to assume

   դնել ի վերայ ― dnel i veray ― to impose; to put on

   դնել ընդ մէջ ― dnel ənd mēǰ ― to interpose

   վերստին դնել ― verstin dnel ― to reinstate

   անուն դնել ― anun dnel ― to give a name, to name

   մարտ դնել ― mart dnel ― to make war

   պատիւ դնել ― patiw dnel ― to honour, to show honour and respect

   դնել զունկն ― dnel zunkn ― to obey

   դնել արծաթ ի շահ ― dnel arcatʻ i šah ― to place money, to invest

   դնել գիրս ― dnel girs ― to compose books

   դնել ի սրտի ― dnel i srti ― to think

   դնել առաջի ― dnel aṙaǰi ― to propose

   դնել զանձն ի ձեռին, դնել զոգի ի բռին ― dnel zanjn i jeṙin, dnel zogi i bṙin ― to expose ones' life; to dedicate oneself

   դնել յապականութիւն ― dnel yapakanutʻiwn ― to destroy

   մեղս դնել, վնաս ինչ/բաղայս ի վերայ դնել ― mełs dnel, vnas inčʻ/bałays i veray dnel ― to blame; to accuse, to impute

   դնել բանս, բան դնել ընդ ումեք ― dnel bans, ban dnel ənd umekʻ ― to agree, to come to an understanding; to promise, to make an appointment

   վէրս դնել, վէրս ի վերայ դնել ― vērs dnel, vērs i veray dnel ― to wound

   դնել ի դպրոց ― dnel i dprocʻ ― to send to a boarding-school

   դնել զոք ի նախատինս ազգաց ― dnel zokʻ i naxatins azgacʻ ― to make one the shame or laughing-stock of nations

   ի պահ դնել ― i pah dnel ― to reserve, to put by

   խորհուրդ յանձին դնել ― xorhurd yanjin dnel ― to take a resolution or decision

   պատուէր դնել ― patuēr dnel ― to give orders, to command

   դնել առ միմեանս, ընդդէմ միմեանց ― dnel aṙ mimeans, ənddēm mimeancʻ ― to compare, to confront

   ընդդէմ բանս դնել ― ənddēm bans dnel ― to speak against, to contradict, to oppose

   ձայն զկնի դնել ուրուք ― jayn zkni dnel urukʻ ― to cry after some one, to call

   կեանս եւ մահ դնել ընդ ումեք ― keans ew mah dnel ənd umekʻ ― to agree to live or die together

   զգիշեր տիւ դնել ― zgišer tiw dnel ― to turn night in to day

   քայլս դնել ի գնալ ― kʻayls dnel i gnal ― to begin to walk

   եդից զքեզ յազգս ― edicʻ zkʻez yazgs ― I will make thee a father to nations

   եդից զքեզ յանապատ ― edicʻ zkʻez yanapat ― I will turn thee into a desert

   սուր ի վերայ եդեալ կոտորել ― sur i veray edeal kotorel ― to condemn to be shot; (to put to the sword)

   հանգստեան եւ դիւր կենաց դնել զանձն ― hangstean ew diwr kenacʻ dnel zanjn ― to abandon oneself to dissipation

   դսրովանս, թշնամանս դնել ― dsrovans, tʻšnamans dnel ― to outrage, to offend, to insult

   ասպատակ դնել ― aspatak dnel ― to ravage with troops

   արշաւանս դնել ― aršawans dnel ― to make inroads; to plunder

   երկիւղ մահու դնել ի վերայ ― erkiwł mahu dnel i veray ― to threaten with death

   աղաղակ դնել ― ałałak dnel ― to cry

   աշխար դնել ― ašxar dnel ― to weep

   դնել առ իմիք ― dnel aṙ imikʻ ― to add, to subjoin

   դնել զանձն ուրուք ― dnel zanjn urukʻ ― to kill some one, to slay

   եդաւ դուռն ― edaw duṙn ― the door was shut

   եդաւ զթագ ― edaw ztʻag ― he crowned himself

   դիր եւ տար առնել ― dir ew tar aṙnel ― to scatter, to disperse

2. (mediopassive) to place oneself; to become

• Armenian: դնել (dnel), դիցուք (dicʻukʻ)

• Petrosean, Matatʻeay (1879) “դնեմ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “դնեմ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
• Martirosyan, Hrach (2010) Etymological Dictionary of the Armenian Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 8), Leiden and Boston: Brill, page 240
• Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “դնեմ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Abrahamyan, Ašot (1976) Grabari jeṙnark [A Handbook of Old Armenian]‎ (in Armenian), 4th edition, Yerevan: Luys