zajć

Hello, you have come here looking for the meaning of the word zajć. In DICTIOUS you will not only get to know all the dictionary meanings for the word zajć, but we will also tell you about its etymology, its characteristics and you will know how to say zajć in singular and plural. Everything you need to know about the word zajć you have here. The definition of the word zajć will help you to be more precise and correct when speaking or writing your texts. Knowing the definition ofzajć, as well as those of other words, enriches your vocabulary and provides you with more and better linguistic resources.

Old Polish

Alternative forms

Etymology

From za- +‎ . First attested in 1391.

Pronunciation

  • IPA(key): (10th–15th CE) /zajt͡ɕ/
  • IPA(key): (15th CE) /zajt͡ɕ/

Verb

zajć pf (imperfective zachodzić)

  1. (attested in Greater Poland) to stand in the way, to physically block someone's path
    • 1974 [1403], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty kaliskie, volume IV, number 95, Kalisz:
      Yako Janek [ne] ne szasedl *Przedslaowi drogy, kedi gi Przedslaw ranil
      [Jako Janek [ne] nie zaszedł *Przedslaowi drogi, kiedy ji Przedsław ranił]
    • c. 1500, Wokabularz lubiński, Lubiń: inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page 91r:
      Obuiare entgegen geen zaydz
      [Obuiare entgegen geen zajć]
  2. (attested in Greater Poland) to stand in the way, to make impossible, to be an obstacle
    • 1858 [c. 1408], Wojciech Szurkowski z Ponieca, “Wyroki sądów miejskich czyli ortyle [Urban court rulings i.e. "Ortyls"]”, in Wacław Aleksander Maciejowski, editor, Historia prawodawstw słowiańskich [History of Slavic lawmaking], volume 6, Poniec, page 63:
      Ale rzeklyby, ysz go kthora rzecz pylna zaszla albo mu zawadzyla (quod ipsum legale impedimentum impedisset),... thedy then przyszyasznyk szbyl thego besz szkody podlug prawa
      [Ale rzekłliby, iż go która rzecz pilna zaszła albo mu zawadziła (quod ipsum legale impedimentum impedisset),... tedy ten przysiężnikk zbył tego bez szkody podług prawa]
    • 15th century, Elżbieta Belcarzowa, Anna Zajchowska, Felicja Wysocka i Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, editors, Glosy, number 2366:
      Lites, clopo[ty], eum (sc. Herodem) eciam usque ad unum annum occupaverunt zaschly
      [Lites, kłopo[ty], eum (sc. Herodem) eciam usque ad unum annum occupaverunt zaszły]
  3. (attested in Greater Poland) to come, to arrive
    • 1960 [1428], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty pyzdrskie, volume II, number 1020, Pyzdry:
      Jako [ya] then pacholek... yvsz nye bil mym chleboyeczczą, wtenczasz yvszem mu bil dal odpusczenye, przedtim nysz poszelstwo zaslo
      [Jako [ja] ten pachołek... już nie był mym chlebojedźcą, wtenczas jużem mu był dał odpuszczenie, przedtym niż poselstwo zaszło]
    • 1959 [1412], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty poznańskie, volume I, number 680, Poznań:
      Jaco Sczepan wytrzimal dzal Wylkow[o]ye mimo trzi lata s pokogem..., nisz zazew zaszedl
      [Jako Szczepan wytrzymał dział w Wilkow[o]ie mimo trzy lata z pokojem..., niż zazew zaszedł]
    • 1967 [1416], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty kościańskie, volume III, number 609, Kościan:
      Jako Jarognewssczy... wytrzimaly spokoyne thø thonø jezora Moscziska, o yøz Halska na ne zalowala, trszy latha dobrowolne, nisz gich pozewny listh zasedl
      [Jako Jarogniewscy... wytrzymali spokojnie tę tonię jeziora Mościska, o jąż Halszka na nie żałowała, trzy lata dobrowolnie, niż jich pozewny list zaszedł]
    1. (attested in Greater Poland) to come unexpectedly
      • 1981-2001 [c. 1500], Elżbieta Belcarzowa, editor, Glosy polskie w łacińskich kazaniach średniowiecznych, volume I, Trzemeszno, page 62:
        Nescimus, quando mors veniat nas zaydzye
        [Nescimus, quando mors veniat nas zajdzie]
  4. (attested in Pomerania, Greater Poland) to go to, to head off
    • 1981-2001 [15th century], Elżbieta Belcarzowa, editor, Glosy polskie w łacińskich kazaniach średniowiecznych, volume II, Grochów, Kcynia, page 78:
      Exsurgens autem Maria abiit, zaszla (Luc 1, 39), in montana
      [Exsurgens autem Maria abiit, zaszła (Luc 1, 39), in montana]
  5. (attested in Greater Poland) to go, to leave, to depart
    • 1977-1980 [c. 1470], urowska-Górowska Wanda, Kyas Vladimir, editors, Mamotrekty staropolskie, , , Lubin, page 185:
      Zaslo migrauit (migravit Medemena Is 10, 31)
      [Zaszło migrauit (migravit Medemena Is 10, 31)]
  6. (of the sun, attested in Greater Poland) to set
    • 1960 [1424], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty pyzdrskie, volume II, number 760, Pyzdry:
      Yako gdy bily posli ot panyey Jandrzeyewe do panye Anni o wyranczenye dobitka, tedi yusz bilo sluncze saslo
      [Jako gdy byli posły ot paniej Jędrzejewe do panie Anny o wyręczenie dobytka, tedy już było słuńce zaszło]
  7. (of land and water, attested in Greater Poland) to stretch, to extend, to reach
    • 1960 [1415], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty pyzdrskie, volume II, number 436, Pyzdry:
      Jaco Micolay nye oral Katherziny bliskosczy, ale tu oral na swey othczysznye, gdze myedzą szaszla
      [Jako Mikołaj nie orał Katerzyny bliskości, ale tu orał na swej otczyźnie, gdzie miedza zaszła]
  8. (law, attested in Greater Poland) to enter into court proceedings instead of the defendant
    • 1872 [1402], Konstanty Małkowski, editor, Przegląd najdawniejszych pomników języka polskiego, page 119:
      Tedi rzekl yest pan sandcza, esze Giszicze sø *duchowno, a o tho mam zachotczicz, czo mi o to *zaycze. Tedi yest *gy postavil *kszicza canownica sandczinskego. Tedy yest *wøstipi y szasedl ye
      [Tedy rzekł jest pan sędzia, eże Jiżyce są duchowne, a o to mam zachodzić, co mi o to zajdzie. Tedy jest ji postawił ksi[ę]dza kanownika sędczyńskiego. Tedy jest *wøstipi i zaszedł je]
    • 1888 [1391], Romuald Hube, editor, Zbiór rot przysiąg sądowych poznańskich, kościańskich, kaliskich, sieradzkich, piotrkowskich i dobrzyszyckich z końca wieku XIV i pierwszych lat wieku XV, Greater Poland, page 63:
      Iaco Jacuss slubil Jacussa o ten kon zaydz, czsos gy pani straczila
      [Jako Jakusz ślubił Jakusza o ten koń zajć, csoż ji pani straciła]
    • 1868 [1439], Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej : z archiwum tak zwanego bernardyńskiego we Lwowie w skutek fundacyi śp. Alexandra hr. Stadnickiego, volume XI, page 156:
      Veniens... Marcissius... actor przipowyedal se super... Fredricum tamquam super zachodczu o to, yako gest in libro inscriptum ocz gest zaschedl
      [Veniens... Marcissius... actor przypowiedał sie super... Fredricum tamquam super zachodcę o to, jako jest in libro inscriptum ocz jest zaszedł]
  9. (attested in Greater Poland) The meaning of this term is uncertain. Possibilities include:
    1. to occur
      • 1967 [1413], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty kościańskie, volume III, number 489, Kościan:
        Jako pany Margorzatha vziwala swego dobicza, nisz trszy lata viszly, ale gey pan starosta wrzeszena ne doszpomogl, asz walki zaszly
        [Jako pani Margorzata używała swego dobycia, niż trzy lata wyszły, ale jej pan starosta wrzeszenia nie dospomógł, aż walki zaszły]
  10. (reflexive with się, attested in Greater Poland) to happen
    • 1858 [c. 1408], Wojciech Szurkowski z Ponieca, “Wyroki sądów miejskich czyli ortyle [Urban court rulings i.e. "Ortyls"]”, in Wacław Aleksander Maciejowski, editor, Historia prawodawstw słowiańskich [History of Slavic lawmaking], volume 6, Poniec, page 125:
      Bąndzyely czlowyek ozalowan o glową... albo oczkolwyek gynnego nyeszprawnego, czo szye zaszlo przesz nocz (quod pernoctatum est), na thego maya... zalowacz
      [Będzieli człowiek ożałowan o głowę... albo oczkolwiek jinnego niesprawnego, co sie zaszło przez noc (quod pernoctatum est), na tego mają... żałować]

Derived terms

nouns

Descendants

  • Polish: zajść
  • Silesian: zajś

References

  • B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “zajć”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
  • Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “zajć”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk