przyjmować

• przyimować, przymować

From przyjąć +‎ -ować. First attested in the 14th century.

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /pr̝ijmɔvat͡ɕ/
• IPA^(key): (15^th CE) /pr̝ijmɔvat͡ɕ/

przyjmować impf (perfective przyjąć)

1. (attested in Lesser Poland) to get, to receive, to accept
   • 1923 [1476], Helena Polaczkówna, editor, Najstarsza księga sądowa wsi Trześniowa 1419-1609‎, Trześniów, Podkarpackie Voivodeship, page 95:

     Albertus... przymuge czeszcz szynowcza

     [Albertus... przymuje część synowca]

2. (attested in Greater Poland) to take; to grab
   • 1960 [1418], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty pyzdrskie, volume II, number 568, Pyzdry:

     Yako my szye zawyøsal Maczek lista dacz za pyancz a za dwadzescza grzywen wtenczasz, kedi zastawą przyymowal, yszbi myal penandze wroczycz a zastawø wzancz

     [Jako mi sie zawiązał Maciek lista dać za pięć a za dwadzieścia grzywien w ten czas, kiedy zastawę przyjmował, iżby miał pieniądze wrocić, a zastawę wziąć]

3. to accept; to agree; to recognize (to not reject)
   • 1856-1870 [1398], Antoni Zygmunt Helcel, editor, Starodawne Prawa Polskiego Pomniki‎, volume VIII, number 6574:

     Isze Paszek... mesczskego *brawa ne przymowal

     [Iże Paszek... miescskiego prawa nie przymował]

   • 1874-1891 [End of the 15th century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{, ,} , volume XXV, page 275:

     Item consolatur nos adoptando in filios dei przimuyancz albo possabyayancz nas synmy boga (Eph 1, 5)

     [Item consolatur nos adoptando in filios Dei przymując albo posabiającz nas synmi Boga (Eph 1, 5)]

4. (attested in Lesser Poland, Sieradz-Łęczyca) to let in, to give access
   • 1892 [1484], Hieronim Łopaciński, editor, Reguła trzeciego zakonu św. Franciszka i drobniejsze zabytki języka polskiego z końca w. XV i początku XVI‎, Krakow, page 706:

     A ma[yą] sye byczi barzo vystrzegano..., aby zadny kaczerz... nye przymovan... w then tho zakon

     [A ma[yą] sie być barzo wystrzegano..., aby żadny kacerz... nie przymowan... w ten to zakon]

   • 1887 [Fifteenth century], Wacław Ubogi z Brodni, edited by Lucjan Malinowski, Modlitwy Wacława. Zabytek języka polskiego z wieku XV odkryty i skopjowany przez Aleksandra Przezdzieckiego wydał i objaśnił Lucyjan Malinowski‎, Krakow, Brodnia, page 1b:

     Boga proszmy..., bi proznosczi nye przygymowal

     [Boga prośmy..., by prozności nie przyjimował]

5. to host, to take in, to welcome, to give hospitality
   • 1885-2024 [Middle of the 15th century], Jan Baudouina de Courtenay, Jan Karłowicz, Antoni Adam Kryńskiego, Malinowski Lucjan, editors, Prace Filologiczne‎, volume IV, page 594:

     Jam poselkyny gego, przymvyą goscza thego, syna boga zywego

     [Jam posełkini jego, przymuję gościa tego, Syna Boga żywego]

6. (attested in Lesser Poland) to defend; to help
   • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki‎, Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego, pages 39, 15:

     Miloserdze twoie y prawda twoia weszdi przymowala iesta (susceperunt) mne

     [Miłosierdzie twoje i prawda twoja weżdy przymowała jesta (susceperunt) mnie]

7. (attested in Greater Poland) to take responsibility
   • 1959 [1418], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty poznańskie, volume I, number 1028, Poznań:

     Jaco Jan, kedi Micolay... sządal ot Dobrogosta na Micolaya prawa, ysz tich ran ne rzymowal na szą, y ne chczal s nym prawa pomocz, rzekącz, ysze to moya rzecz yest

     [Jako Jan, kiedy Mikołaj... żądał ot Dobrogosta na Mikołaja prawa, iż tych ran nie przymował na się, i nie chciał s nim prawa pomoc, rzekąc, iże to moja rzecz jest]

8. to surrender to, to submit to
   • 1901 [15th century], Materiały i Prace Komisji Językowej Akademii Umiejętności w Krakowie, volume V, page 118:

     Pauperes ewangelisantur vbodzy nowy zakon przymvyą (war. kal.: *wbodze novy zakon przygymąyą) aut gynny sprawayą (caeci vident, claudi ambulant, leprosi mundantur, surdi audiunt, mortui resurgunt, pauperes evangelizantur Mat 11, 5)

     [Pauperes ewangelisantur ubodzy nowy zakon przymują (war. kal.: ubodzy nowy zakon przyjimają) aut jinny sprawiają (caeci vident, claudi ambulant, leprosi mundantur, surdi audiunt, mortui resurgunt, pauperes evangelizantur Mat 11, 5)]

   • 1972 [15th century], Józef Reczek, Wacław Twardzik, editors, Najstarsze staropolskie tłumaczenie ortyli magdeburskich wg rkpsu nr 50, pages 31, 3:

     Azby za tho yawną pokuthą przyymowal (susciperet)

     [Ażby za to jawną pokutę przyjmował (susciperet)]

   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎, page 433:

     Kyedysch to yest, yze czlovyek v sobotą przyymvye (accipit Jo 7, 23) obrzezanye, aby zakon Moyzeschov nye byl poruschon

     [Kiedyż to jest, iże człowiek w sobotę przyjmuje (accipit Jo 7, 23) obrzezanie, aby zakon Mojżeszow nie był poruszon]

9. (attested in Lesser Poland) to take up a position or office
   • 1892 [1484], Hieronim Łopaciński, editor, Reguła trzeciego zakonu św. Franciszka i drobniejsze zabytki języka polskiego z końca w. XV i początku XVI‎, Krakow, page 720:

     Kthorym obyczayem mayą vrządy myedzy sobą przymovaczi, gdy kthoremv z nych poleczony bądą

     [Ktorym obyczajem mają urzędy miedzy sobą przymować, gdy ktoremu z nich polecony będą]

10. (attested in Lesser Poland) to seize, to occupy, to take possession of
    • 1895 [Fifteenth century], Franciszek Piekosiński, editor, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich. Kodeks Działyńskich I‎, Lesser Poland, page 29:

      [N]yezgodny obyczay wsząly myedzy sobą zemyanye, ysze gdy ktori kmyecz vmrze nye mayącz dzeczy any ktorego przyrodzonego, pvscziną gego dobra k sobie przygmvyą (consueverunt occupari)

      [[N]iezgodny obyczaj wzięli miedzy sobą ziemianie, iże gdy ktory kmieć umrze nie mając dzieci ani ktorego przyrodzonego, puścinę, jego dobra k sobie przyjmują (consueverunt occupari)]

11. (attested in Masovia) to choose, to designate
    • 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 25:

      Mayøczy sandi... obikli sząą przymowacz (acceptare) alybo obyeracz kv sandzenyv ssobye myestcza kthoralye nye naznamyonanaa

      [Mający sądy... obykli są przymować (acceptare) alibo obierać ku sądzeniu sobie miestca ktorale nie naznamionana]

12. (attested in Greater Poland) to be considerate of someone, to favor
    • 1916 [second half of the 15th century], Stanisław Słoński, editor, Psałterz puławski‎, Greater Poland, pages 81, 2:

      I dokød sødzycze zloszcz y oblycze grzesznych przymuyecze (sumitis)?

      [I dokąd sądzicie złość i oblicze grzesznych przymujecie (sumitis)?]

• Polish: przyjmować
• Silesian: przijmować

• Bańkowski, Andrzej (2000) “przyjmować”, in Etymologiczny słownik języka polskiego (in Polish)
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “przyjmować”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

• przymować (Middle Polish)

Inherited from Old Polish przyjmować. By surface analysis, przyjąć +‎ -ować. Compare Kashubian przëjmòwac.

• Audio 1; “przyjmować”:

  (file)

• Audio 2; “przyjmować”:

  (file)

• Audio 3; “przyjmować się”:

  (file)

• Rhymes: -ɔvat͡ɕ
• Syllabification: przy‧jmo‧wać

przyjmować impf (perfective przyjąć)

1. (transitive) to receive, to accept (to take that what someone gives)
2. (transitive) to admit; to receive, to accept (to agree to; to consider or deem good)
3. (transitive) to admit; to receive, to accept (to be the recipient of some words and react to them positively)
4. (transitive) to receive, to take (to be the object or participant of someone else's actions, i.e. a hit)
5. (transitive, sports, colloquial) to receive (to react to passing the ball or puck in a manner appropriate to the rules and purpose of a given game)
6. (transitive) to take on (to agree to allow someone to work somewhere)
7. (transitive) to admit; to receive, to take in (to accept as a guest)
8. (transitive) to admit; to receive, to take (i.e. of a doctor etc., to agree to see and converse with)
9. (transitive) to admit; to receive, to take in (i.e. of a hospital, to agree to give services to)
10. (transitive) to admit; to receive, to take in (to allow temporary or permanent stay to i.e. refugees)
11. (transitive) to absorb, to take in, to soak up

    Synonym: wchłonąć

12. (transitive, medicine) to take in (to give one's body some medicinal agent)
13. (transitive) to take (to react to something in a particular way)
14. (transitive) to receive, to accept (to accept something by voting or in another formally established way)
15. (transitive) to take; to accept (to accept a particular view as true (even though it is not confirmed) and proceed as if it were true)
16. (transitive) to take (to consider; to ascribe certain characteristics, to regard)
17. (transitive) to take on (to assume i.e. responsibility)
18. (transitive, proscribed) to take on (to begin to have the certain qualities)
19. (reflexive with się) to catch on (to become popular, widely used, or widely recognized)
20. (reflexive with się, of plants) to take root

    Synonym: zakorzenić się

21. (reflexive with się, of organs) to be accepted (to become one with an organism after transplanting)
22. (reflexive with się, of medicine) to be taken; to take, to take hold (to make someone's body resistant to something)
23. (reflexive with się) to be hired, to be taken on

    Synonyms: zaangażować się, zatrudnić się

    Synonym: zwolnić się

24. (reflexive with się) to catch on, to be received (to be accepted in a new environment)

• przyjmować in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• przyjmować się in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• przyjmować in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “przyjmować”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “przyjmować się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku
• Paweł Kupiszewski (26.11.2020) “PRZYJMOWAĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku
• Paweł Kupiszewski (27.10.2020) “PRZYJMOWAĆ%20SIĘ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “przyjmować”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “przyjmować”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1912), “przyjmować”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 5, Warsaw, page 298
• przyjmować in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego