luiden

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  luiden    (hulp, bestand)
• IPA: / ˈlœydə(n) / (2 lettergrepen)
  • (Noord-Nederland): /ˈlœʏ̯dən/
  • (Vlaanderen, Brabant, Limburg): /ˈlœːdən/

Woordafbreking

• lui·den

Woordherkomst en -opbouw

• : afgeleid van luid met het achtervoegsel -en
• : alleen meervoud, erfwoord via Middelnederlands lude van Oudnederlands liude, in de betekenis van ‘mensen’ aangetroffen vanaf de tweede helft van de 8e eeuw
• : afgeleid van  luide ww  met de uitgang -en

Werkwoord

luiden

1. overgankelijk doen klinken, gewoonlijk van een bel

   • Deze klok wordt zelden geluid. 

2. inergatief het weerklinken van het geluid van een klok

   • De kerkklokken luidden toen er een dijkdoorbraak dreigde. 

3. als inhoud hebben

   • Het bericht luidde eenvoudigweg: "hij is dood"; details ontbraken. 

Hyponiemen

• beluiden, inluiden, klokkenluiden, overluiden, uitluiden, verluiden

Afgeleide begrippen

• geluid, luider, luidhals, luidheid, luidklok, luidop, luidruchtig, luidspreker

Uitdrukkingen en gezegden

• : de noodklok luiden

Vertalingen

Zelfstandig naamwoord

de luiden mv

1. (verouderd) groep mensen

Synoniemen

• mensen, lieden

Opmerkingen

• Als enkelvoud kan vaak wel "man", "kerel" of "mens" worden gebruikt.

Werkwoord

luiden

1. meervoud verleden tijd van luien
   

   • Wij luiden. 
     
   • Jullie luiden. 
     
   • Zij luiden. 

Gangbaarheid

• Het woord luiden staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "luiden" herkend door:

Verwijzingen