bardzo

Anmerkung zur Verwendung:

Das Adverb bardzo kann in Verbindung mit einem Adjektiv, einem Adverb oder einem Verb stehen.
Außerdem wird der Komparativ und der Superlativ zur Bildung des analytischen Komparativs beziehungsweise Superlativs von Adjektiven verwendet: „chory, bardziej chory, najbardziej chory“ – „krank, kränker, am kränksten“.

Worttrennung:

bar·dzo, Komparativ: bar·dziej, Superlativ: naj·bar·dziej

Aussprache:

IPA: , Komparativ: , Superlativ:

Hörbeispiele:  bardzo ^(Info), Komparativ: —, Superlativ: —

Bedeutungen:

in hohem Maße; sehr, besonders

Herkunft:

seit dem 16. Jahrhundert bezeugtes Erbwort aus dem altpolnischem barzo ‚sehr‘ und ‚schnell, rasch‘, das seinerseits von dem urslawischen *brzo abstammt; gemeinslawisches Wort, das etymologisch verwandt ist mit niedersorbisch bórze ^→ dsb, tschechisch brzo ^→ cs, russisch борзо (borzo^☆) ^→ ru, serbisch брзо (brzo^☆) ^→ sr und slowenisch brž ^→ sl; das urslawische *brzo ist das Adverb zu dem Adjektiv *brzъ ‚lebhaft, quick, schnell, rasch‘, wovon das polnische Adjektiv barzy ‚schnell, rasch; später: aufbrausend, stürmisch, ungestüm‘ abstammt, das aber im 17. Jahrhundert untergegangen ist; Erbwörter haben sich aber in anderen slawischen Sprachen erhalten, so obersorbisch bórzy ^→ hsb, tschechisch brzý ^→ cs, russisch борзой (borzoj^☆) ^→ ru und борзый (borzyj^☆) ^→ ru, ukrainisch борзий (borzyj^☆) ^→ uk, serbisch брз (brz^☆) ^→ sr und bulgarisch бърз (bărz^☆) ^→ bg, mit denen litauisch burzdus ^→ lt verwandt ist^[1][2][3]

Sinnverwandte Wörter:

aż nadto, bajecznie, bezdennie, bez granic, bezgranicznie, bez miary, bez miernie, cholernie, co niemiara, diabelnie, diabelce, diabelsko, mocno, nader, niezwyczajnie, niezwykle, ogromnie, okropnie, piekielnie, porządnie, szalenie, wielce

Beispiele:

Ona jest bardzo ładna i bardzo inteligentna.

Sie ist sehr schön und sehr intelligent.

Bardzo się cieszę, że przyszliście.

Ich freue mich sehr, dass ihr gekommen seid.

„Nożek, choć suknia krótka, oko nie zobaczy, / Bo biegła bardzo szybko, suwała się raczéy / Jako osobki, które na trzykrólskie święta / Przesuwają w jasełkach ukryte chłopięta.“^[4]

„Nad pewną piękną i wielką rzeką stoi pewne miasto, nie bardzo wielkie i nie bardzo małe, nie bardzo piękne i nie bardzo brzydkie.“^[5]

An einem gewissen schönen und großen Fluss steht eine gewisse Stadt, eine nicht besonders große und nicht besonders kleine, nicht besonders schöne und nicht besonders hässliche.

„Boję się, bardzo się boję, że nic dla ciebie nie będę mógł uczynić więcej!“^[6]

Ich habe Angst, ich habe große Angst, dass ich nichts weiter für dich tun werden kann!

Był bardziej chory od siostry. / Był bardziej chory niż siostra.

Er war kränker als seine Schwester.

Ta suknia mi się najbardziej podoba z tych wszystkich.

Dieses Kleid gefällt mir am meisten von diesen allen.

„jeno to ci jeszcze powiem, że chociażem cię od lat całych miłował bardziej niż zdrowie, bardziej niż życie, bardziej niż duszę własną, nie wrócę tu więcej.“^[7]

dieses sage ich dir noch, dass ich, obwohl ich dich alle die Jahre mehr als die Gesundheit, mehr als das Leben, mehr als die eigene Seele geliebt habe, nicht mehr hierher zurückkehren werde.

„Im bardziej się zbliżali do góry, tym bardziej pachniała knieja.“^[8]

Je mehr sie sich dem Berg näherten, desto mehr duftete das Dickicht.

Redewendungen:

nie za bardzo – nicht besonders

proszę bardzo – bitte sehr

Charakteristische Wortkombinationen:

bardzo dobry/dobrze, bardzo drogi, bardzo szybki/szybko, bardzo tani, bardzo zły/źle

bać się bardzo, cieszyć się bardzo

coraz bardziej

PONS Polnisch-Deutsch, Stichwort: „bardzo“

Słownik Języka Polskiego – PWN: „bardzo“

Słownik Języka Polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego: „bardzo“

Witold Doroszewski: Słownik języka polskiego. Band 1–11, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997, ISBN 83-01-12321-4 (elektronischer Reprint; Erstdruck 1958–1969)  „bardzo“

Słownik Ortograficzny – PWN: „bardzo“

Quellen: