From Old Georgian დაჲ (day), from Proto-Kartvelian *da-.
| Declension of და (see Georgian declension) | |||
|---|---|---|---|
| singular | plural | archaic plural | |
| nominative | და (da) | დები (debi) | დანი (dani) |
| ergative | დამ (dam) | დებმა (debma) | დათ(ა) (dat(a)) |
| dative | დას(ა) (das(a)) | დებს(ა) (debs(a)) | დათ(ა) (dat(a)) |
| genitive | დის(ა) (dis(a)) | დების(ა) (debis(a)) | დათ(ა) (dat(a)) |
| instrumental | დით(ა) (dit(a)) | დებით(ა) (debit(a)) | |
| adverbial | დად(ა) (dad(a)) | დებად(ა) (debad(a)) | |
| vocative | დავ (dav) | დებო (debo) | დანო (dano) |
| Notes: archaic plurals might not exist. | |||
| Postpositional inflection of და (see Georgian postpositions) | ||
|---|---|---|
| postpositions taking a dative case | singular | plural |
| -ზე (-ze, “on”) | დაზე (daze) | დებზე (debze) |
| -თან (-tan, “near”) | დასთან (dastan) | დებთან (debtan) |
| -ში (-ši, “in”) | დაში (daši) | დებში (debši) |
| -ვით (-vit, “like”) | დასავით (dasavit) | დებივით (debivit) |
| postpositions taking a genitive case | singular | plural |
| -თვის (-tvis, “for”) | დისთვის (distvis) | დებისთვის (debistvis) |
| -ებრ (-ebr, “like”) | დისებრ (disebr) | დებისებრ (debisebr) |
| -კენ (-ḳen, “towards”) | დისკენ (disḳen) | დებისკენ (debisḳen) |
| -გან (-gan, “from/of”) | დისგან (disgan) | დებისგან (debisgan) |
| postpositions taking an instrumental case | singular | plural |
| -დან (-dan, “from/since”) | დიდან (didan) | დებიდან (debidan) |
| -ურთ (-urt, “together with”) | დითურთ (diturt) | დებითურთ (debiturt) |
| postpositions taking an adverbial case | singular | plural |
| -მდე (-mde, “up to”) | დამდე (damde) | დებამდე (debamde) |
| First step | Second step | Third step | Result |
|---|---|---|---|
| any [1] | - | - | ნათესავი (natesavi) |
| father/mother | - | - | მშობელი (mšobeli) |
| father | - | პაპა (ṗaṗa), ბაბუა (babua) | |
| sister | პაპიდა (ṗaṗida), ბაბუდა (babuda) | ||
| father | დიდი ბაბუა (didi babua), დიდი პაპა (didi ṗaṗa) | ||
| mother | დიდი ბებია (didi bebia) | ||
| mother | - | ბებია (bebia), დიდედა (dideda), ბაბო (babo) | |
| brother | - | ბიძა (biʒa) | |
| son/daughter | ბიძაშვილი (biʒašvili) | ||
| son/daughter | - | - | შვილი (švili) |
| son/daughter | - | შვილიშვილი (švilišvili) | |
| son/daughter | შვილთაშვილი (šviltašvili) | ||
| wife/husband | father/mother | მძახალი (mʒaxali) | |
| father | - | - | მამა (mama) |
| brother | wife | ბიცოლა (bicola), ძალუა (ʒalua), ძალო (ʒalo) | |
| sister | - | მამიდა (mamida) | |
| son/daughter | მამიდაშვილი (mamidašvili) | ||
| mother | - | - | დედა (deda) |
| sister | - | დეიდა (deida) | |
| sister | son/daugher | დეიდაშვილი (deidašvili) | |
| wife | - | - | ცოლი (coli) |
| sister | - | ცოლისდა (colisda) | |
| husband | ქვისლი (kvisli) | ||
| brother | - | ცოლისძმა (colisʒma) | |
| father | - | სიმამრი (simamri) | |
| mother | - | სიდედრი (sidedri) | |
| husband | - | - | ქმარი (kmari) |
| brother | - | მაზლი (mazli) | |
| wife | შილი (šili) | ||
| sister | - | მული (muli) | |
| mother | - | დედამთილი (dedamtili) | |
| father | - | მამამთილი (mamamtili) | |
| husband/wife | - | მეუღლე (meuɣle) | |
| any | - | მოყვარე (moq̇vare) | |
| son/brother | wife | - | რძალი (rʒali) [2] |
| daughter/sister | husband | - | სიძე (siʒe) [3] |
| daughter | - | - | ასული (asuli) |
| son | - | - | ძე (ʒe) |
| sister | - | - | და (da) |
| brother | - | - | ძმა (ʒma) |
From Old Georgian და (da), from Proto-Georgian-Zan *da-.
და • (da)
From Proto-Kartvelian *da-.
და • (da) (plural დალეფე, Latin spelling da)
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| absolutive | და (da) | დალეფე (dalepe) | |
| ergative | დაქ (dak) | დალეფექ (dalepek) | |
| dative | დას (das) | დალეფეს (dalepes) | |
| genitive | დაშ(ი) (daş(i)) | დალეფეშ(ი) (dalepeş(i)) | |
| directive | დაშე (daşe) | დალეფეშე (dalepeşe) | |
| ablative | დაშენ (daşen) | დალეფეშენ (dalepeşen) | |
| locative | დას (das) | დალეფეს (dalepes) | |
| instrumental | დათენ (daten) | დალეფეთენ (dalepeten) | |
| Notes: dialects may differ on declension. | |||
From Proto-Kartvelian *da-.