बुध
Hello, you have come here looking for the meaning of the word बुध. In DICTIOUS you will not only get to know all the dictionary meanings for the word बुध, but we will also tell you about its etymology, its characteristics and you will know how to say बुध in singular and plural. Everything you need to know about the word बुध you have here. The definition of the word बुध will help you to be more precise and correct when speaking or writing your texts. Knowing the definition ofबुध, as well as those of other words, enriches your vocabulary and provides you with more and better linguistic resources.
बुध ग्रह
बुध ग्रह
Hindi
Etymology
Learned borrowing from Sanskrit बुध (budha). Cognate with Assamese বুধ (budh), Bengali বুধ (budh), Gujarati બુધ (budh), Konkani बुध (budh), Marathi बुध (budh), Nepali बुध (budh) Punjabi ਬੁਧ (budh).
Pronunciation
Proper noun
बुध • (budh) m (Urdu spelling بدھ)
Declension
Declension of बुध (sg-only masc cons-stem)
| singular | |
|---|---|
| direct | बुध budh |
| oblique | बुध budh |
| vocative | बुध budh |
See also
| Solar System in Hindi · सूर्य-मंडल (sūrya-maṇḍal) (layout · text) | ||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Star | सूर्य (sūrya), सूरज (sūraj) | |||||||||||||||||
| IAU planets and notable dwarf planets |
बुध (budh) | शुक्र (śukra) | भूमि (bhūmi), पृथ्वी (pŕthvī) |
मंगल (maṅgal) | बृहस्पति (bŕhaspati) | शनि (śani) | अरुण (aruṇ) | वरुण (varuṇ), अंधा तारा (andhā tārā) |
यम (yam) | |||||||||
| Notable moons |
— | — | चाँद (cā̃d), चंद्र (candra) |
— | ||||||||||||||
Marathi
Etymology
From Sanskrit बुध (budha). Cognate with Assamese বুধ (budh), Bengali বুধ (budh), Gujarati બુધ (budh), Hindi बुध (budh), Konkani बुध (budh), Nepali बुध (budh) Punjabi ਬੁਧ (budh).
Pronunciation
Noun
बुध • (budh) m
See also
| Solar System in Marathi · सूर्यमाला (sūryamālā) (layout · text) | ||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Star | सूर्य (sūrya) | |||||||||||||||||
| IAU planets and notable dwarf planets |
बुध (budh) | शुक्र (śukra) | पृथ्वी (pŕthvī) | मंगळ (maṅgaḷ) | गुरू (gurū) | शनी (śanī) | युरेनस (yurenas) | नेपच्यून (nepacyūn) | प्लूटो (plūṭo) | |||||||||
| Notable moons |
— | — | चंद्र (candra) | — | ||||||||||||||
Sanskrit
Alternative scripts
Alternative scripts
- বুধ (Assamese script)
- ᬩᬸᬥ (Balinese script)
- বুধ (Bengali script)
- 𑰤𑰲𑰠 (Bhaiksuki script)
- 𑀩𑀼𑀥 (Brahmi script)
- ဗုဓ (Burmese script)
- બુધ (Gujarati script)
- ਬੁਧ (Gurmukhi script)
- 𑌬𑍁𑌧 (Grantha script)
- ꦧꦸꦣ (Javanese script)
- 𑂥𑂳𑂡 (Kaithi script)
- ಬುಧ (Kannada script)
- ពុធ (Khmer script)
- ພຸຘ (Lao script)
- ബുധ (Malayalam script)
- ᠪᡠᢡᠠ (Manchu script)
- 𑘤𑘳𑘠 (Modi script)
- ᠪᠤᢑᠾᠠ᠋ (Mongolian script)
- 𑧄𑧔𑧀 (Nandinagari script)
- 𑐧𑐸𑐢 (Newa script)
- ବୁଧ (Odia script)
- ꢨꢸꢤ (Saurashtra script)
- 𑆧𑆶𑆣 (Sharada script)
- 𑖤𑖲𑖠 (Siddham script)
- බුධ (Sinhalese script)
- 𑩲𑩒𑩮 (Soyombo script)
- 𑚠𑚰𑚜 (Takri script)
- பு³த⁴ (Tamil script)
- బుధ (Telugu script)
- พุธ (Thai script)
- བུ་དྷ (Tibetan script)
- 𑒥𑒳𑒡 (Tirhuta script)
- 𑨠𑨃𑨜 (Zanabazar Square script)
Etymology
From बुध् (budh).
Pronunciation
- (Classical Sanskrit) IPA(key): /ˈbu.d̪ʱɐ/
Proper noun
बुध • (budha) stem, m
- Mercury (planet)
Declension
| Masculine a-stem declension of बुध (budha) | |||
|---|---|---|---|
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | बुधः budhaḥ |
बुधौ / बुधा¹ budhau / budhā¹ |
बुधाः / बुधासः¹ budhāḥ / budhāsaḥ¹ |
| Vocative | बुध budha |
बुधौ / बुधा¹ budhau / budhā¹ |
बुधाः / बुधासः¹ budhāḥ / budhāsaḥ¹ |
| Accusative | बुधम् budham |
बुधौ / बुधा¹ budhau / budhā¹ |
बुधान् budhān |
| Instrumental | बुधेन budhena |
बुधाभ्याम् budhābhyām |
बुधैः / बुधेभिः¹ budhaiḥ / budhebhiḥ¹ |
| Dative | बुधाय budhāya |
बुधाभ्याम् budhābhyām |
बुधेभ्यः budhebhyaḥ |
| Ablative | बुधात् budhāt |
बुधाभ्याम् budhābhyām |
बुधेभ्यः budhebhyaḥ |
| Genitive | बुधस्य budhasya |
बुधयोः budhayoḥ |
बुधानाम् budhānām |
| Locative | बुधे budhe |
बुधयोः budhayoḥ |
बुधेषु budheṣu |
| Notes |
| ||
Noun
बुध • (budha) stem, m
Adjective
बुध • (budha) stem
Declension
| Masculine a-stem declension of बुध (budha) | |||
|---|---|---|---|
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | बुधः budhaḥ |
बुधौ / बुधा¹ budhau / budhā¹ |
बुधाः / बुधासः¹ budhāḥ / budhāsaḥ¹ |
| Vocative | बुध budha |
बुधौ / बुधा¹ budhau / budhā¹ |
बुधाः / बुधासः¹ budhāḥ / budhāsaḥ¹ |
| Accusative | बुधम् budham |
बुधौ / बुधा¹ budhau / budhā¹ |
बुधान् budhān |
| Instrumental | बुधेन budhena |
बुधाभ्याम् budhābhyām |
बुधैः / बुधेभिः¹ budhaiḥ / budhebhiḥ¹ |
| Dative | बुधाय budhāya |
बुधाभ्याम् budhābhyām |
बुधेभ्यः budhebhyaḥ |
| Ablative | बुधात् budhāt |
बुधाभ्याम् budhābhyām |
बुधेभ्यः budhebhyaḥ |
| Genitive | बुधस्य budhasya |
बुधयोः budhayoḥ |
बुधानाम् budhānām |
| Locative | बुधे budhe |
बुधयोः budhayoḥ |
बुधेषु budheṣu |
| Notes |
| ||
| Feminine ā-stem declension of बुधा (budhā) | |||
|---|---|---|---|
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | बुधा budhā |
बुधे budhe |
बुधाः budhāḥ |
| Vocative | बुधे budhe |
बुधे budhe |
बुधाः budhāḥ |
| Accusative | बुधाम् budhām |
बुधे budhe |
बुधाः budhāḥ |
| Instrumental | बुधया / बुधा¹ budhayā / budhā¹ |
बुधाभ्याम् budhābhyām |
बुधाभिः budhābhiḥ |
| Dative | बुधायै budhāyai |
बुधाभ्याम् budhābhyām |
बुधाभ्यः budhābhyaḥ |
| Ablative | बुधायाः / बुधायै² budhāyāḥ / budhāyai² |
बुधाभ्याम् budhābhyām |
बुधाभ्यः budhābhyaḥ |
| Genitive | बुधायाः / बुधायै² budhāyāḥ / budhāyai² |
बुधयोः budhayoḥ |
बुधानाम् budhānām |
| Locative | बुधायाम् budhāyām |
बुधयोः budhayoḥ |
बुधासु budhāsu |
| Notes |
| ||
| Neuter a-stem declension of बुध (budha) | |||
|---|---|---|---|
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | बुधम् budham |
बुधे budhe |
बुधानि / बुधा¹ budhāni / budhā¹ |
| Vocative | बुध budha |
बुधे budhe |
बुधानि / बुधा¹ budhāni / budhā¹ |
| Accusative | बुधम् budham |
बुधे budhe |
बुधानि / बुधा¹ budhāni / budhā¹ |
| Instrumental | बुधेन budhena |
बुधाभ्याम् budhābhyām |
बुधैः / बुधेभिः¹ budhaiḥ / budhebhiḥ¹ |
| Dative | बुधाय budhāya |
बुधाभ्याम् budhābhyām |
बुधेभ्यः budhebhyaḥ |
| Ablative | बुधात् budhāt |
बुधाभ्याम् budhābhyām |
बुधेभ्यः budhebhyaḥ |
| Genitive | बुधस्य budhasya |
बुधयोः budhayoḥ |
बुधानाम् budhānām |
| Locative | बुधे budhe |
बुधयोः budhayoḥ |
बुधेषु budheṣu |
| Notes |
| ||
Descendants
- Assamese: বুধ (budh)
- Bengali: বুধ (budh)
- Gujarati: બુધ (budh)
- Hindi: बुध (budh)
- Konkani: बुध (budh)
- Marathi: बुध (budh)
- Nepali: बुध (budh)
- Punjabi: ਬੁਧ (budh)
- → Burmese: ဗုဒ္ဓဟူး (buddha.hu:)
- → Tamil: புதன் (putaṉ)
See also
| Solar System in Sanskrit · सूर्य-मण्डल (sūrya-maṇḍala) (layout · text) | ||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Star | सूर्य (sūrya), रवि (ravi), आदित्य (āditya), Thesaurus:सूर्य | |||||||||||||||||
| IAU planets and notable dwarf planets |
बुध (budha) | शुक्र (śukra), भार्गव (bhārgava), भृगु (bhṛgu) |
भूमि (bhūmi), पृथ्वी (pṛthvī), Thesaurus:भू |
मङ्गल (maṅgala), अङ्गार (aṅgāra), Thesaurus:मङ्गल |
बृहस्पति (bṛhaspati), गौर (gaura) |
शनि (śani) | अरुण (aruṇa) | वरुण (varuṇa) | यम (yama) | |||||||||
| Notable moons |
— | — | चन्द्र (candra), इन्दु (indu), Thesaurus:चन्द्र |
प्रथम मङ्गलस्य द्वितीय मङ्गलस्य |
— | |||||||||||||
References
- Monier Williams (1899) “बुध”, in A Sanskrit–English Dictionary, , new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 734/1.