aczkolwiek

Alternative Schreibweisen:

archaisch: acz kolwiek

Worttrennung:

acz·kol·wiek

Aussprache:

IPA:

Hörbeispiele:  aczkolwiek ^(Info)

Bedeutungen:

konzessiv: wenngleich, wenn auch, obwohl, obgleich, obschon, allerdings

archaisch, konzessiv: jedoch, doch, aber

archaisch, kausal: da, weil, denn

Herkunft:

seit dem 16. Jahrhundert bezeugte Ableitung zu der Konjunktion acz ^→ pl mit den Partikeln *koli und *vě(kъ) über die seit dem 15. Jahrhundert bezeugte Form aczkoli ^→ pl und *aczkoliwie(k), worauf sich auch das ebenfalls seit dem 15. Jahrhundert bezeugte aczkolwie ^→ pl zurückführen lässt; westslawisches Wort, das etymologisch verwandt ist mit tschechisch (veraltet) ačkolivek ^→ cs (heute ačkoliv ^→ cs und ačkoli ^→ cs) und slowakisch (veraltet) ačkoľvek ^→ sk[1]

Synonyme:

chociaż, choć, jakkolwiek, mimo że/mimo iż, pomimo że/pomimo iż; veraltet: acz; archaisch: aczkakole, aczkole, aczkoli, aczkolwie, aczle

ale, chociaż, jednak, wszakże, zaś

bo, ponieważ

Gegenwörter:

skoro

Beispiele:

„Młody człowiek, aczkolwiek wyglądał elegancko, nie był wcale elegantem; nawet nie zdawał się troszczyć o swoję powierzchowność.“^[2]

„Aczkolwiek tak wielka, tak daleka i aż nadmorska, wielka pinia przypominała sosnę z nad Świdra, jak siostra przypomina siostrę.“^[3]

„Dostawszy go na powierzchnię, zbadali, że żył jeszcze, aczkolwiek był bezsilny i na pół uduszony.“^[4]

„Aczkolwiek nie należą do arystokracji, wolno im jest odżywiać się lepiej, niż kolegom, tudzież pić wino przy stole, do czego tamci nie mają prawa.“^[5]

Wenngleich sie nicht zur Aristokratie gehören, ist es ihnen erlaubt, sich besser zu ernähren als ihren Kollege, sowie Wein am Tisch zu trinken, wozu jene kein Recht haben.

Charakteristische Wortkombinationen:

ale, jednak, lecz

Wortbildungen:

aczkolwiekci

PONS Polnisch-Deutsch, Stichwort: „aczkolwiek“

Słownik Języka Polskiego – PWN: „aczkolwiek“

Bogusław Dunaj: Nowy słownik języka polskiego. 1. Auflage. Wilga, Warszawa 2005, ISBN 83-7375-343-5 , Seite 6.

Stanisław Dubisz: Uniwersalny słownik języka polskiego. 1. Auflage. Band 1 A–G, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003, ISBN 83-01-13858-0 , Seite 11.

Mirosław Bańko: Inny słownik języka polskiego. 1. Auflage. Band 1 A–Ó, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000, ISBN 83-01-12826-7 , Seite 5.

Halina Zgółkowa: Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny. Band 1 a – amyloza, Wydawnictwo „Kurpisz“, Poznań 1994, ISBN 83-86600-22-5 , Seite 38.

Mieczysław Szymczak: Słownik języka polskiego. 1., integrierte Auflage. Band 1 A–K, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995, ISBN 83-01-11835-0 (Diese Auflage umfasst die ursprünglich 7. Auflage von 1992 mit dem nun integrierten Supplement von Zygmunt Saloni.) , Seite 7.

Mieczysław Szymczak: Słownik języka polskiego. 1. Auflage. Tom pierwszy A–K, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1978 , Seite 7.

Słownik Języka Polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego: „aczkolwiek“

Witold Doroszewski: Słownik języka polskiego. 1. Auflage. Tom pierwszy A–Ć, Państwowe Wydawnictwo – Wiedza Powszechna, Warszawa 1958 , Seite 21.

Jan Karłowicz, Adam Kryński, Władysław Niedźwiedzki: Słownik języka polskiego. Band 1 A–G, Warszawa 1900 (Digitalisat) , Seite 6.

Aleksander Zdanowicz et. al.: Słownik języka polskiego. Obejmujący: oprócz zbioru właściwie polskich, znaczną liczbę wyrazów z obcych języków polskiemu przyswojonych: nomenklatury tak dawne, jak też nowo w użycie wprowadzone różnych nauk, umiejętności, sztuk i rzemiosł: nazwania monet, miar i wag główniejszych krajów i prowincji; mitologję plemion słowiańskich i innych ważniejszych, tudzież oddzielną tablicę słów polskich nieforemnych z ich odmianą. Część I: A–O, Wilno 1861 (Digitalisat) , Seite 6.

Samuel Bogumił Linde: Słownik języka polskiego. Band 1, Teil 1 (Volumen I) A–F, Drukarnia XX. Piiarów, Warszawa 1807 , „acz, *aczkoli, aczkolwiek“, Seite 4.

Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk (Herausgeber): Słownik polszczyzny XVI wieku. Tom I: A–Bany, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Wrocław/Warszawa/Kraków 1966 (Digitalisat) , Seite 80–84.

Słownik Ortograficzny – PWN: „aczkolwiek“

Quellen: