czarny

Worttrennung:

czar·ny, Komparativ: czar·niej·szy, Superlativ: naj·czar·niej·szy

Aussprache:

IPA: , Komparativ: , Superlativ:

Hörbeispiele:  czarny ^(Info), Komparativ: —, Superlativ: —

Bedeutungen:

die Farbe von Kohle, Ruß habend; schwarz

dunkel, sich klar vom Hintergrund abgrenzend; schwarz

eine dunkle Hautfarbe besitzend; schwarz

sehr dunkles Haar/Fell habend; schwarz, schwarzhaarig

kaum beleuchtet; schwarz, finster, düster

Unglück bringend/verursachend; schwarz

pessimistisch, negativ; schwarz

voll Trauer; schwer zu ertragen; schwarz, finster, düster

umgangssprachlich: stark verschmutzt; schwarz, schmutzig, dreckig

Herkunft:

seit dem 15. Jahrhundert bezeugtes Erbwort aus dem urslawischen *čŕnъ/*čьrnъ, worauf auch czerń ^→ pl und czernić ^→ pl zurückgehen; gemeinslawisches Wort, das etymologisch verwandt ist mit tschechisch černý ^→ cs, slowakisch čierny ^→ sk, obersorbisch čorny ^→ hsb, niedersorbisch carny ^→ dsb, russisch чёрный (čërnyj^☆) ^→ ru und чёрен (čëren^☆) ^→ ru, weißrussisch чорны (čorny^☆) ^→ be, ukrainisch чорний (čornyj^☆) ^→ uk, slowenisch črn ^→ sl, serbisch црн (crn^☆) ^→ sr und bulgarisch черен (čeren^☆) ^{→ bg[1][2][3]}

Synonyme:

czarnolicy, czarnoskóry

Sinnverwandte Wörter:

czarnogłowy, czarnowłosy

ciemny, mroczny

niegodziwy, nieżyczliwy, szkodliwy, zgubny

pesymistyczny, złowieszczy, złowróżbny

brudny

Gegenwörter:

biały

różowy

jasny

Unterbegriffe:

atramentowy, bruntatnoczarny, czarniawy, granatowoczarny, hebanowy, kirowy, kruczoczarny, smolista, srebrzystoczarny, szaroczarny

Beispiele:

„Coraz to ciemniéj, wiatr północny chłodzi, / Na dole tuman, a miesiąc wysoko, / Pośród krążącéj czarnych chmur powodzi / We mgle nie całe pokazował oko;“^[4]

Redewendungen:

czarna owca – schwarzes Schaf

czarne złoto – schwarzes Gold

Czarny Kontynent – Afrika

Czarny Ląd – Afrika

czarny charakter – Bösewicht

czarna godzina – schwarze Stunde

Charakteristische Wortkombinationen:

czarne oczy, czarne włosy

czarny chłopiec

czarna dziewczyna, czarny kot

czarna noc

czarna myśl, czarna wizja

czarny okres

Wortbildungen:

pieprz czarny, bażyna czarna, borówka czarna, czarna jagoda, czarna skrzynka, czarna stopa, czarny bez, czarny zwierz, lulek czarny, ospa czarna, proch czarny, topola czarna, wężymord czarny korzeń, zwierzyna czarna

czarna dziura, czarna kawa

bocian czarny, kosoń czarny, niedźwiedź czarny, sosnówka czarna

czarna magia

czarny humor

carno, czarno-biały, czarnobrązowy, czarnobrewy, czarnogłowy, czarnogrzywy, czarnooki, czarność, czarnowidz, czarnowron, czarnoziem, czarnuch

PONS Polnisch-Deutsch, Stichwort: „czarny“

Słownik Języka Polskiego – PWN: „czarny“

Słownik Ortograficzny – PWN: „czarny“

Quellen:

Czarny