op
Hallo, je bent hier gekomen op zoek naar de betekenis van het woord op. In DICTIOUS vind je niet alleen alle woordenboekbetekenissen van het woord op, maar kom je ook meer te weten over de etymologie, de kenmerken en hoe je op in enkelvoud en meervoud uitspreekt. Alles wat je moet weten over het woord op is hier. De definitie van het woord op zal u helpen preciezer en correcter te zijn bij het spreken of schrijven van uw teksten. Kennis van de definitie vanop, maar ook van die van andere woorden, verrijkt uw woordenschat en verschaft u meer en betere taalkundige bronnen.
- op
|
|
| vnw. bijw. | ||
|---|---|---|
| voorzetselbijwoord | op | |
| persoonlijk | erop | |
| aanwijz. | nabij | hierop |
| veraf | daarop | |
| vragend/betrekk. | waarop | |
op
- de bijwoordelijke vorm van het voorzetsel op, met dezelfde betekenisssen:
- bijwoordelijk deel van een scheidbaar werkwoord.
- De temperatuur liep op.
- prepositioneel deel van een voornaamwoordelijk bijwoord
- Die naam staat er al jaren op.
- omhoog
- op weg: een gedeelte van een taak is volbracht
- Hij was al heel aardig op weg met het schrijven van zijn nieuwe roman.
- op en af rijden(informeel) (Belgisch-Nederlands) heen en terug rijden
- ▸ De dokter kon niet anders dan er eens zacht mee lachen... en ook oscarke lachte, in de eerste plaats omdat hij zich niet dierf lastig tonen, en in de tweede plaats omdat het, als het zo met woorden werd uitgesproken, toch wel wat belachelijk klonk. Maar het deed hem toch pijn, het belette dat hij verder zijn hart uitstortte... en het deed hem ook bedenken dat een rijkemens nooit een broeder kan worden van iemand die moet op en af rijden naar brussel.[3]
| stellend | |
|---|---|
| onverbogen | op |
| verbogen | (alleen predicaat) |
op
- volledig verbruikt:
- Het eten is op.
- uitgeput, zonder energie
- Na die dag wandelen in de bergen was hij echt op.
- uit bed
- Was je al op of bel ik je uit bed?
op
- aan de bovenkant aanrakend, rustend op, zich bevindend te
- Het boek ligt op de tafel.
- Er staat ook een vaas op tafel.
- Haar schip is nog op zee
- Wat staat er op dat bord? .
- ▸ Gespannen rende ik naar de enige beschutte plek op de bergtop, een kleine berghut.[4]
- ▸ Vervolgens doet de N-VA-fractie die voorstellen af op basis van argumenten die wellicht de avond voordien op café verzonnen zijn, met een pint in de hand.[5]
- in de buurt van: dicht op elkaar
- gelijktijdig met: op dat moment
- op enig moment gedurende: op een dag
- dragend als schoeisel: op blote voeten, op voetbalschoenen
- met gebruik van
- Deze auto rijdt op diesel.
- per (als bepaling van verhouding): 15 op de 100, de auto rijdt 1 op 10. mijl op zeven
- Negen op de tien Belgen sorteert zijn afval en twee op drie koopt energiezuinige producten.
- ▸ Vlaanderen heeft bijna geen enkel stiltegebied meer. Een paar jaar geleden berekenden geleerden dat zeven op tien Vlamingen gehinderd werden door het lawaai van wegverkeer, drie op tien door luchtverkeer, een op zeven door industrie en een op twintig door voorbijrijdende treinen. Niet weinig medeburgers krijgen dus hinder uit meer dan één bron te verduren.[6]
- met een specifieke waarde
- De thermometer staat op 10 graden.
- in een toestand met
- Ze rijden op de rem.
- Zij voelde zich op haar gemak.
- (Belgisch-Nederlands) bij (tussen twee getalswaarden die lengte en breedte aangeven)
- ▸ En eigenlijk gaat het maar om één ding: dat wat er op de groene akker gebeurt. Die lap van 60 meter op 110, dáár is het te doen. Ik ben een voetbaltrainer van een voetbalploeg, we zitten hier in een voetbalstadion. Voetbal is het kernwoord.[7]
- Het is op een eiland, maar in een plaats.
- • Toen ze nog op Texel woonden, duurde de reis langer dan nu ze in Alkmaar wonen.
- Het is op een moment, maar: in een periode.
- Met het voorzetsel 'op' wordt het lidwoord soms weggelaten: 'zeven op tien mensen', maar als 'van' gebruikt wordt, moet er een lidwoord bij: 'zeven van de tien mensen'. Behalve bij 'een op (de) tien' moet het werkwoord in het meervoud. Toch leest men in Belgische teksten ook 'zeven op de tien mensen is daar niet blij mee'. [8]
|
|
over alle onbelangrijke dingen/ kleinigheden commentaar hebben/klagen
erg kwaad worden
failliet gaan
aandacht proberen te krijgen voor diens zaak
werkloos zijn
zonder afspraak ergens heen gaan
Een onbedoeld gevolg accepteren
precies, exact
voor een goede prijs iets kopen
zonder te betalen iets kopen en daarmee schulden maken
verrast zijn
Op dezelfde manier als voorheen doorgaan met een bepaalde activiteit
gierig zijn
iets kopen zonder direct te betalen
bij de kleinste tegenslag flink tekeergaan/razen
iemand steunen en verder helpen
Iets vertellen
dakloos zijn en/of bedelend leven
de grootste hebben kans ontslagen te worden
te strak een standpunt aanhouden
stap voor stap volgen
de eerste zijn die ontslagen kan worden ofwel: de doorslag geven met iemands stem
erg op elkaar lijken
op dezelfde manier
erg goed actief zijn
op visite zijn en niks te eten of drinken krijgen
niets te eten hebben
bijna klaar zijn
Het is niet nodig om iets te oefenen of een vaardigheid aan te leren door gebruik te maken van het allernieuwste materiaal
niets hebben en ergens komen
helemaal berooid en arm ergens komen
zich volledig kunnen redden van het geld dat iemand verdient
bij iedereen en alles past wel iemand of iets
precies op elkaar lijken
het erg goed en gemakkelijk hebben
met grote achterstand iets niet halen
moeilijk met elkaar omgaan, ruzie
Vriendschappelijk of vertrouwelijk met iemand om kunnen gaan
veel geld uitgeven
Een baan in de regering hebben en daarmee weten hoe moeilijk het is een land te besturen
Ergens ten onrechte op rekenen
iemand die vertelt wat die zelf verkeerd gedaan heeft, datgene opbiechten
Veel haast of spanning hebben
iemand ergens mee betrappen waar die op dat moment mee bezig is
steeds over hetzelfde onderwerp praten
op iemand kunnen vertrouwen/rekenen
erg belust op iets zijn (bv geld -> gierig)
helemaal niets zeker zijn
In een brief nergens omheen praten
iets doen wat vergeefse moeite is
erg gelukkig zijn en goed hebben
direct
beginnen met iets
onmiddellijk vertrekken/gaan
op gang helpen
dingen zijn op dit moment gaande (met name veranderingen)
geen beslissing kunnen nemen tussen oplossingen
uitrusten en op krachten komen
erge ruzie hebben
Vreselijk boos worden
een pak slagen krijgen
van iemand last krijgen
iets erg goed kennen
voorzichtig zijn omdat het niet helemaal vertrouwd wordt
niets doen en genieten van de vrije tijd
beteuterd zijn / onaangenaam verrast zijn
zeer duidelijk maken dat iets erg ongewenst is
Op zijn best gekleed en goed verzorgd zijn
Het komt vanzelf wel voor elkaar
een liefhebberij zijn
zich niet laten ompraten en bij de eigen mening blijven
zeer goed opletten om niets fout te doen
leven van gespaard geld
een slechte beslissing nemen
voor een uitgebreide klus heb je meer tijd nodig
nu even serieus of nu tijd voor de waarheid
voor welvaart moet gewerkt worden, niks is gratis
risico's nemen om iets voor elkaar te krijgen
Risico vergroten door één ding uit te kiezen in plaats van meerdere
de uiterste best voor iets doen
alles inzetten en mogelijk alles verliezen
Iets wat nooit zal gebeuren
als een gezaghebber niet aanwezig is, wordt daar gretig gebruik van gemaakt
pas op voor slijmballen, ze willen altijd wat van je; als een bedrieger vrome dingen zegt moet je extra voorzichtig met deze persoon zijn
Erg traag zijn
iets heeft totaal niets met een besproken onderwerp te maken
ergens zich helemaal niet thuis voelen
ergens helemaal niet bij passen
het over iemand hebben en die dan plots tegen het lijf lopen, of iets gebeurt terwijl je het er net over had
zelf ook schuldig zijn
je kunt er zeker van zijn dat iets zo is of gaat gebeuren
iets komt uitstekend van pas op het goede moment.
Dat choqueert je
Dat slaat nergens op
de (niet-fysieke) markt opgaan om iets te verkopen
een humeur hebben, bv ochtendhumeur
er is niemand die weet wie de dader is
Ergens aan kunnen komen
op pad zijn
zeer geschikt zijn voor het werk
Een verrassing
Het werk prachtig voltooien
het geld is op
Bij een kans het niet nalaten iemand steeds te pesten
De laatste details toevoegen of heel precies werken
precies aangeven waar het probleem zit
die gedachte gaat niet lukken
geen vrij uitzicht of vrije ruimte meer hebben
zeer onvoldoende zijn om iets op te lossen
een gevaarlijke situatie zijn en maar net goed gaan
wonen in een huis dat gebouwd is met geleend geld
ingewikkelde en vervelende dingen kunnen vanzelf weer voor elkaar komen
Verliefd zijn op iemand
van de fouten die anderen hebben gemaakt kun je zelf veel leren
een groot verschil maken
iets moois op iets lelijks, bijvoorbeeld in de mode
wonen in een huis dat gebouwd is met geleend geld
ook voor een minder mooi meisje is er een man te vinden
er zijn meer mensen die belangstelling hebben.
iets heel erg fijn vinden en ernaar streven
duidelijk je invloed ergens laten gelden
geen hoge verwachting hebben van iets
niet op iemand af kunnen gaan
erg trots over iets zijn en erover opscheppen
erg gauw boos en beledigd zijn
ergens helemaal niets voor voelen
denken dat die andere persoon niet veel kan
mensen die het minst te melden hebben, schreeuwen vaak het hardst
Iemand die jou vijandig gezind is, vriendelijk tegemoet treden, waardoor hij beschaamd gemaakt wordt. (Bron: Bijbel en Cultuur)
iets is erg prachtig/goed/verstandig (verwoord)
erg moedig zijn in het geven van een mening
slecht gehumeurd raken/zijn
achterafgepraat - Dat had men kunnen weten
iemand is altijd de pineut
steeds dezelfde persoon die ergens last van heeft
iemand niet vertrouwen
geld komt niet zomaar binnen, er moet hard voor gewerkt worden
eerlijk zijn
direct zeggen wat iemand denkt, ongeacht of dat slim is of niet
ze denken precies gelijk
sterk op iemand kunnen vertrouwen
iedereen doet zijn dingen wanneer hem dat het beste uitkomt
iemand er van tussen nemen of over iemand praten in uiting van spot
iemand bijna te pakken hebben
Iemand boos maken
Iemand het moeilijk maken en daarmee dwingen iets te doen
Iemand testen om te zien of die te vertrouwen is of het aan kan
steeds kijken wat iemand doet, en of die het goed doet
een standje geven
grote bewondering hebben voor iemand
Goede raad geven
iemand bij zich laten komen en om uitleg vragen waarom iets zo gedaan is
omdat iemand het alleen niet lukt diegene helpen ofwel: iemand steeds maar dingen beloven zonder die na te komen ofwel: iemand gebruiken voor eigen belang zonder dat die het doorheeft
iemand kwaad maken ofwel: iemand strak in de gaten houden en controleren
iemand hebben die hem steunt
een standje geven en ongenoegen over iemand uiten
ergens over praten wat door iemand als erg onplezierig ervaren wordt
Streng ondervragen of aanpakken
iemand erg laten schrikken en/of bang maken
iemand dwingen gehoorzaam te zijn
iemand vertellen dat die z'n werk goed gedaan heeft
allerlei middelen gebruiken om iemand onder druk te zetten
iemand iets wijsmaken
ergens zeker van zijn
iemand onvriendelijk iets verwijten
alles van iemand afnemen ofwel: een te hoge prijs laten betalen
Iets nauwkeurig bekijken
iets uitstellen
Een regeling zo toepassen dat hij er voordeel van heeft
iets te vertellen hebben
over een onderwerp beginnen (te praten)
dat je nog iets wilt uiten, dat er iets is dat je heel erg dwars zit en dat gezegd moet worden
ergens niet voor hoeven inspannen
iets erg gemakkelijk kunnen nagaan/checken
iets organiseren
verkeerde dingen gedaan hebben
iets willen vragen/zeggen ofwel: iets verkeerds gedaan hebbe
Kritiek op iets of iemand hebben
het op papier hebben staan
wie rijk is let niet op een euro meer of minder
gemene en lelijke streken uithalen
het fantastisch goed hebben
meer kunnen dan reeds laten zien
Nooit! (Sint Juttemis valt op 17 augustus, en dan ligt er geen ijs)
eerlijk en gemeend
de toekomst kunnen voorspellen
vroeg naar bed gaan
teleurgesteld thuiskomen
Ophef maken om niks
met een oplossing komen als het probleem er niet meer is
een grote omweg zijn
ergens niets mee te maken hebben of niet mee willen bemoeien
precies duidelijk maken hoe iemand over iets denkt
niet te vertrouwen zijn
nog niet zichzelf volledig zelfstandig kunnen redden
iets wordt afgewezen
door iets te zeggen of doen de mensen rustiger laten worden
uitermate achterdochtig zijn ofwel: onprettige opmerkingen maken over onbelangrijke zaken
meer willen doen dan je aankan, te veel werk op zich nemen, de hoeveelheid werk niet aankunnen
aan een stuk doorgaan (met liegen)
iets erg graag lusten of dol op zijn
het altijd met elkaar eens zijn
snel van onderwerp wisselen zonder rode draad
steeds weer van onderwerp wisselen en geen duidelijke rode draad in een verhaal hebben
steeds van onderwerp veranderen
veel eisen en wensen dat aan alle verlangens wordt voldaan
alles kost geld en moeite, behalve datgene wat van de zon komt
als je zelf iets gedaan hebt wat verkeerd is, moet je een ander niet van beschuldigen als die hetzelfde gedaan heeft
iemand die te begerig is loopt grote kans niets te krijgen
als je iets doms doet, moet je de gevolgen dragen (liefst zonder klagen)
niet uitkomen voor de eigen mening
ergens over gaan praten waar die weinig van af weet
de zaken op orde hebben of voldoende hebben om niet meer te hoeven werken
pas dingen zeggen als die uitgebreid overdacht zijn
Afgaand op een oppervlakkige indruk
In groot gevaar zijn.
allerlei risico's zien en met vele bezwaren (of dit aan moeten horen)
iets een erg moeilijk probleem vinden
genoeg hebben om van te leven
iemand heel bang maken
de ideale man om mee te trouwen
vragen of iemand iets kan doen
iemand iets duidelijk maken
ergens van beschuldigd worden
|
1. aan de bovenkant aanrakend, rustend op
op korte termijn
op termijn
- Het woord op staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
- In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "op" herkend door:
| 99 % | van de Nederlanders; |
| 100 % | van de Vlamingen.[9] |
- ↑ "op" in: Sijs, Nicoline van der, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3
- ↑ Ludo Permentier & Rik Schutz“Typisch Vlaams. 4000 woorden en uitdrukkingen” (2015), Davidsfonds, Leuven, ISBN 9789059086517, p. 335 kol. 2
- ↑ Zomer te Ter-Muren in: Ludo Permentier & Rik SchutzTypisch Vlaams. 4000 woorden en uitdrukkingen (2015), Davidsfonds, Leuven, ISBN 9789059086517, p. 336 kol. 1
- ↑ Tim Voors“Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada”, eBook: Mat-Zet bv, Soest (2018), Fontaine Uitgevers
- ↑ De Standaard in: Ludo Permentier & Rik SchutzTypisch Vlaams. 4000 woorden en uitdrukkingen (2015), Davidsfonds, Leuven, ISBN 9789059086517, p. 335 kol. 2
- ↑ Alle uitbarstingen in: Ludo Permentier & Rik SchutzTypisch Vlaams. 4000 woorden en uitdrukkingen (2015), Davidsfonds, Leuven, ISBN 9789059086517, op
- ↑ dagblad in: Ludo Permentier & Rik SchutzTypisch Vlaams. 4000 woorden en uitdrukkingen (2015), Davidsfonds, Leuven, ISBN 9789059086517, p. 335 kol. 2
- ↑ Ludo Permentier & Rik Schutz“Typisch Vlaams. 4000 woorden en uitdrukkingen” (2015), Davidsfonds, Leuven, ISBN 9789059086517, p. 33 kol. 1
- ↑
Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be
op
- op; aan de bovenkant aanrakend, rustend op
- op
- Afkomstig van het Oudnoorse woord upp.
op
- op in: Det Danske Sprog- og LitteraturselskabDen Dankse Ordbog op website:ordnet.dk
op
- op; aan de bovenkant aanrakend, rustend op
op
- op; aan de bovenkant aanrakend, rustend op
op
op
- op; aan de bovenkant aanrakend, rustend op
op
- op; aan de bovenkant aanrakend, rustend op
op
op
- op; aan de bovenkant aanrakend, rustend op
op
- (Zuidwestfaals) op; aan de bovenkant aanrakend, rustend op