The following Dogon word lists are from Heath et al. (2015).[1]
Below are selected lexical items in Dogon languages from Heath et al. (2015). About 250 items are included, whereas Heath et al. (2015) has several thousand items.
No. | French gloss | English gloss | Mombo (Songho) | Yanda Dom (Yanda) | Najamba (Kubewel-Adia) | Yorno-So | Tommo-So (Tongo Tongo) | Ben Tey (Beni) | Nanga (Anda) | Bankan-Tey (Walo) | Toro Tegu (Tabi) | Togo-Kan (Koporo-pen) | Jamsay (orthography) | Jamsay (Douentza) | Perge Tegu (Pergué) | Gourou (Kiri) |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | animal domestique (surtout bétail) | domestic animal (esp. livestock) | dèbù bɛ́lí, bɛ́lí | àzɛ̀gɛ̀ / -mú | dúmɛ́-ŋgó / dúmɛ́ː | àrùsɛ̀gɛ́ | gìnɛ̀-ý bɛ̀lù, bɛ̀lú | àrsɛ̌ː-m / àrsɛ̌ː | gàsɛ̀gɛ́ | jáwdì-m / jáwdì, dáːbà-m / dáːbà | àrùzàká, àrzàgá | gìrⁿí árúsɛ̀gɛ̀ | asɛgɛ, gasɛgɛ | àsɛ̀gɛ́, gàsɛ̀gɛ́ | àsɛ̀gɛ́ | gàrsɛ̀gɛ́ |
4 | chameau | camel | ɲɔ̀ŋɔ̀mɛ́ | ɔ̀gɔ̀-ñɔ̀ŋɔ̀ / -mú | ñ̀ɔ̀ŋɔ̀mɛ́ / ñɔ̀ŋɔ̌ː-mbó | ɔ̀gɔ̀-yɔ̌ːⁿ | ɲòŋóm | ɔ̀ːñùwⁿɔ̂-m | ɔ̀gɔ̀-ñɔ̀ŋɔ̂ | ɔ̀ːnⁿɛ̂-m / ɔ̀ːñɛ̂ⁿ | ñɔ́ | ɔ̀gɔ̀-ñɔ̌ | ɔgɔñuŋo | ɔ̀ɣɔ̀-ñùŋó | ɔ̀gɔ̀-ñùwⁿó | ɔ̀ɣɔ̀-yⁿùwⁿó |
5 | chat | cat | gàːwⁿě | gàːⁿ / -mù | gáŋà / gáŋà-mbò | gámà | gámmá | nìnìwⁿɛ̌-m | dòndíyê | nùmǎ-m / nùmá | nìwⁿá | dònó | niniwⁿe | nì-nìwⁿé | nì-nìwⁿé | nìnìwⁿé |
6 | bovin (vache ou taureau) | cow, bull (any bovine) | nâː | nàː / -mù | nɛ̌ː / nàwóː | nǎː | nàá | nǎː-m | nàŋá | nǎː-m / nǎː | nàŋá | nàŋá | naŋa | nàŋá | nàŋá | nàŋá |
16 | chien | dog | ínjɛ̀ | ìnjɛ̀ / -mù, ǹjɛ̀ / -mù | ŋ̀gwɛ̌ː / ŋ̀gwɛ̀ː-mbó | ìjú | ìsé | ìnjɛ̌-m / ìnjɛ́ | nɛ̀rⁿî | ǹjèrû-m / ǹjèrú | nènú | ìsí | iju | ìjú | ìšú | ìzú |
17 | chèvre | goat | úná | ʔə́nɛ́ / -mù | ínè / ínàː | ɛ̀rⁿɛ́ | ɛ̀nɛ́ | bɛ́rì-m = bɛ́rù-m / bɛ́rù | bɛ́rî, mírⁿê, mɛ́rⁿɛ̂ | bɛ́rù-m / bɛ́rù | ɛ̀rⁿá | ɛ̀rⁿɛ́ | bɛru, bɛnna, ɛrⁿɛ | bɛ̀rú, bɛ̀n-náː, ɛ̀rⁿɛ́ | ɛ̀rⁿɛ́ | bɛ̀rú |
29 | mouton | sheep | ánnà | pɛ̀ː / -mú | pɛ̀gɛ́ / pɛ̀gɛ́-mbó | péjú | pédú | pɛ̀rɛ̌-m / pɛ̀rɛ́ | pɛ̀rgɛ́ | pɛ̀rɛ̌-m / pɛ̀rɛ́ | bɛ̀lú | péjú | peju | péːjú | péːsú | péːzú |
43 | cheval | horse | sóɲónì | sòm | bàné / bà-mbó, bǎn / bǎn-bó | sǒm | sóm | sǒ-m / sǒː | sǒŋ | sǒ-m / sǒː | sòŋgú, sòŋú, sǒŋ | sɔ̌ⁿ | som | sǒm | sǒm | sǒm |
44 | pigeon (domestic) | pigeon (domestic) | dèbù gúmbá-gúmbà | gùlúmbà | gùrmbâː / gùrmbâː-mbò | gùrùmâː | gùrùmbáá | gɔ᷈ːⁿ-m / gɔ᷈ːⁿ | jàːmbá | tùrùsû-m / tùrùsûː | tùsûm | pèlè gúmó | kikaja | kì-kájà | kà-kásà | |
47 | (tout) oiseau | bird (any) | ìní | àñàn / -mù | nǐː / nìː-mbó | sì-sǎː | sàdàá | nìyⁿî-m / nìyⁿîː | lìːgí | nǐː-m / nǐː | sǎy | sàjú | sajiⁿ, saju | sàːj-îːⁿ, sàjú | sà-sǎy | |
49 | cochon | pig | álúwà | tól | àlíyà / àlíyà-mbò, ólé àlìyà / ólé àlìyà-mbò | tól | tólú | tórú-m / tórú | tóːrì | àríyè-m / àríyà | tórú | tórú | toru | tórú | tórú | |
95 | âne | donkey | kɔ́nyɔ̀ | zàmdúrú | párŋgá / párŋgá-mbó, páráŋgá / páráŋgá-mbó | jàmdúl | jàndúlú, dúlú | súrú-bɔ̀ŋgɔ̂-m, sú-bɔ̀ŋgɔ̂-m | súmáŋà | dúrù-m / dúrù | zàndúrú | jɔ̀ⁿtúrú | janduru, jamduru | jàndúrú, jàmdúrú | jàmdúrú | zàmdúrú |
129 | poulet | chicken | síjà | ɛ̀dɛ̀ / -mú | kòkórò / kòkôr-mbò, kórò / kôr-mbò | ɛ̀ñɛ́ | ɛ̀njɛ́ | ɛ̀njɛ̂-m / ɛ̀njɛ̂ː | ɛ̀njɛ̂ | ɛ̀zɛ̂-m / ɛ̀zɛ̂ː | ɛ̀ⁿsá, ɛ̀sá | kògó | ɛñɛ | ɛ̀ñɛ́ | ɛ̀njɛ́ | ɛ̀sɛ́ |
138 | œuf | egg | pólè | tòl | pǒl-ŋgó / pòlé | tâl | tálú | tàrîː | tàːrî | tàrîː | tàrú | tárú | taru | tárú | tárú | tárú |
150 | personne, être humain | person, human being | ńdá | nò / nò-mó (DefSg nó gɛ̀) | nǒː / nò-mbó | ìnɛ́ / ìnɛ́-m | ńdɛ́ | nǔ-m / nǔː | nǔː | àsùmǎ-m / àsùmǎː | nù-rⁿú / nù-mú = nǔ-m, nùnûːrⁿú / nùmûːmú | nǎ | inen | íné-n / íné-m | íné-rⁿú / íné-m | íné-n |
154 | enfant | child | wêː | ènè / èné (DefSg èné gɛ̀) | èndêː / òndôː | îː | íí / úlùm | yí-m / yìtɛ᷈ː | yîː / yì-tɛ̀gɛ̂ | yí-m / yìːːtɛ̂ː | ì-rⁿú / ì-mú = ǐ-m, ì-rⁿíː / ì-míː | íːⁿ / úrⁿíː | in | î-n / úrⁿ-ùm | îːⁿ / ímbè-m | î-n / ùr-ûm |
155 | garçon | boy | wèː wáláy | ènè-án / -mú | èndèː ánè / òndòː ánàː | àn-nà-ý / ànà úlùm | àsùwⁿɛ̀-yî-m / àsùwⁿɛ̀-yìtɛ᷈ː = àsùwⁿɛ̀-yîː, àsùwⁿɔ̀-yî-m / àsùwⁿɔ̀-yìtɛ᷈ː = àsùwⁿɔ̀-yîː | árⁿâ-yⁿ | àrⁿà-yî-m / àrⁿà-yîː | à-n-iː̀rⁿíː / àrìː-míː | àrⁿá-ỳⁿ / àrⁿá-ùrⁿù | ayin | àyⁿî-n / ǎː-rⁿ-ùm | àn-ǐː-rⁿù / ànú-mbè-m | à-î-n | |
156 | fille | girl | wèːyǎːy / wìyɛ̌y / wùːyǎy | èní-yɛ̀ | èndèː yɛ̌ː / òndòː yàwóː | ì-yà-ý / yàà úlùm | yàː-yî-m / yà-yìtɛ᷈ː = yàː-yîː | yǎ-ỳⁿ | yàː-yî-m / -yîː | yⁿà-rⁿiː̀-rⁿíː / yⁿà-m-ìː-míː | ñɛ̌-ỳ̀ⁿ / ñɛ̌-ùrⁿù | ñɛin | ñɛ̀-în / ñɛ̌ː-rⁿ-ùm | ñǎ-y-nù / ñǎ-mbè-m | ñɛ̌-ỳn / ñɛ̌ː-rⁿ-ìm | |
172 | femelle | female | yɔ̂ː | yɛ̀ / yɛ̀-mù | yɛ̌ː / yàwóː | yǎː | yàá | yǎ-m | yǎ-ŋ | yǎ-m / yǎː | yá | yǎː | ya | yǎː | yǎː | yǎː |
174 | mâle | male | wálá | án / án-mù | ánè / ánàː | àrⁿá | àná | árⁿà-m | árⁿâ | árⁿà-m / árⁿà | àrá | àrⁿá | arⁿa | àrⁿá | àrⁿá | àrⁿá |
196 | nouveau | new | kándá | kàndà / -mù | kàndǎː / kàndɛ̌ː | kàná | kàndá | kálà | kándà | kándà | kàlá | kàná | kana | kàná | kàlá | kàná |
238 | mourir | die | máré / dwɛ́ː | tíbɛ́ / tíbá-lì | tíbɛ́ | yíwⁿɛ́- / yím | yímɛ́ | tíwɛ́ | túwɛ́ | tíwɛ́ | núm / núwⁿó | núː | nuwⁿo | núwⁿó | núwⁿó | núwⁿó |
239 | (la) mort | death | dwáː | tìbɛ̀ | tìbɔ̌ː / tìbɛ̌ː | yǐm | yìmú | tìwɛ́ | tùwá | tìwáː | nùwⁿó | nǔː | nuwⁿo | nùwⁿó | nùwⁿó | |
251 | tuer | kill | gyɛ́ː | jɛ́ / jà-lí- | jìyɛ́, gìyɛ́ | dǎː- / dǎy | dàá | jìyɛ́ | jìyɛ́, gìyɛ́ | jɛ́ / jâ | wɔ̌w / wɔ̌ː | dàrⁿá | wɔ | wɔ̌ː | wɔ̌ː | wɔ̌ː |
307 | corps | body | wójì | gòzù | gòjí-ŋgé / gòjí | gòjú | gòdú | gèsú, jèsú | gèsí | jèsù gùsú, jèsú | jèsù-gùsú, jèsù-kùsú, húlè | gìyé | jeju, jejuguju | jèjú, jèjù-gùjú | gèsú | gèsú |
309 | peau | skin | gújù | gùzù | gùjú / gùjé | gùjú | gùdú | gùsú | gùsí | gùsú | gùsú | gùjú | guju | gùjú | gùsú | gùsú |
311 | chair | flesh, muscle tissue | ńdá námá | gòzù-nàmà | gòjì-nàmâː | gòjù-nàwⁿá, nàwⁿà-jâyⁿ | nàmà búnjɔ́ | nàwⁿàː-bàrⁿây | nàmà-bùrá, gèsì-nàmâ | nàmâː, gèsù nàmâː | nàː búŋúnò | nɔ̀wⁿɔ̀-jáⁿ | jejunɔwⁿɔ | jèjù nɔ̀wⁿɔ́ | gèsù-nàwⁿá | |
313 | sang | blood | gèːŋgé | jènjù | gěn-gé / gěn | ìllîː | ìlìyé | gòŋgòró | gòndùgó | gòŋgòró | néŋ | nɛ́ | nɛyⁿ | nɛ̂yⁿ | nɛ̂m | nɛ̂yⁿ |
316 | cervelle | brain (tissue) | bógè / kòː bógè | bɔ̀ndúm | kîː nòːndìː, dánàː nòːndìː | kúː-bɔ́nɔ̀ | dànà bɔ́ndú | kùː-bɔ̀nîː | kùː-tɔ́ːnjɔ́ | nɔ̀ːnîː | lòlí, kù-lòlí | sìyè-bɔ́ːnɔ́ | kuⁿbɔnum | kùⁿ-bɔ́ːnùm | kùː-bònîː | kùːⁿ sèːbɔ́nùm |
318 | ventre | belly | píjí | bɛ̀dɛ̀ | kûl / kûl | bɛ̀rɛ́ | bɛ̀rɛ́ | pìré | bèndé | pìré | bèté, pùró | bǐn, bìní | bɛrɛ | bɛ̀rɛ́ | bɛ̀rɛ́ | bɛ̀rɛ́ |
320 | nombril | navel | bòŋgèlé | bɔ̀ŋɔ̀ | bɔ́ŋgɔ̀ː / bɔ́ŋgɛ̀ː | bɔ̀gì-ý | bɔ̀ŋgɔ̀-ý | bɔ̀ŋgɔ́ | bɔ̀ŋgɔ́ | kón | kórú | bɔ̀gú | kon | kón | bɔ̀ŋgɔ́ | kón |
322 | poitrine | chest (body) | gɔ̂ːⁿ | jèñù | pɛ́lɛ̀-ŋgè / pɛ́lɛ̀, gènjè-gènjêː-ŋgè / gènjè-gènjêː, jèn-jènjêː / jèn-jènjêː | gɔ̌ːⁿ | gèɲɲú | jɛ̀lɛ̀-kûː | gòmbórô | gèndèkûː | cɛ̀lkú | gɔŋɔ | gɔ̀ŋɔ́ | gɔ̀wⁿɔ́ | gɔ̀ŋɔ́ | |
323 | sein de la femme | female breast | ógyé | émé | ónjùː / ónjìː | írù | írú | írù | úrî | úrù | írù | írí | iru | írù | ɛ̂m | írù |
325 | dos | back (body) | túndú | tùnù | bàndí-ŋgé / bàndí | ònɔ́ | ònnú | tùlù-kɛ́lɛ̀ | tùndù bìrⁿɛ́ | tùndú, tùndù kɛ́ndɛ̀ | tùŋɔ́ | dògò-kɛ́nɛ́ | gun, guncɛnɛ | gǔn, gùn-cɛ́nɛ́ | tùr-kɛ́lɛ́ | gùn kɛ́nɛ́ |
343 | os | bone | gàːwⁿěː | kìrⁿà | kìná-ŋgó / kìná | kǐː | kìyé | cìrⁿéy | kìrⁿá | kìrⁿěy | cìrá | kìrⁿí | cirⁿe | cìrⁿé | kìrⁿé | kìrⁿé |
359 | foie | liver | kíndá | kíndá | kéndàː / kɛ́ndɛ̀ː | kínɛ́ | (nàmà)̀ kíndɛ́ | cɛ́lɛ̀ | kɛ́ndɛ̀ | kɛ́ndɛ̀ | cɛ́lá | kɛ́nɛ́ | cɛnɛ | cɛ́nɛ̀ | kɛ́lɛ̀ | kɛ́nɛ̀ |
360 | cœur | heart | dóŋgósí | kìndà-àndònò, kìndà dùgá | kèndàː sósòròː / kɛ̀ndɛ̀ː sósòrèː | lòŋgá | kìndɛ̀ dúgɔ́ | cɛ̀lɛ̀-yîː | kɛ̀ndɛ̀-sóró | kɛ̀ndɛ̀ dúwà | cɛ̀là-tóŋó | kɛ̀nɛ̀-jógó | cɛnɛ | cɛ́nɛ̀ | kɛ̀lɛ̀-îːⁿ | kɛ̀nɛ̀ îːⁿ |
361 | poumon | lung | pùjù-pájù | púːzù-páːzù | búbùjûː / búbùjìː | bǔːjù-bàːjù | kìndɛ̀ bùúdú-bààdù | pùːsù-pàːsá, cɛ̀lɛ̀-pùːsù-pàːsá | kɛ̀ndɛ̀- | pùsù-pàsá | kùpàːⁿsú | púːjù-páːjù | pujupaju | pùːjú-pàːjú | pùːsù-pàːsá | pùːzùpàːzú |
364 | estomac | stomach | píndí-píndí | pìdìm bìn | bìndù gìndɔ́ː | bìnɛ́ | bìndù bòró | bìnjírì | bìndì dùgí | pìrè-kɔ̀rɔ̀ díyⁿàwⁿ | bètè-ká | pùró | puro | pùró | bìŋgírì | pùpùró |
368 | intestin (gros et grêle) | intestines (big and small) | nòlè ɲóŋgò | pídím | bìndú / bìndé | kɔ̀ljâː | bìndú | pìrè-kɔ́rɔ̀ | bìndî, pìrè-kɔ́rɔ̂ | pìrè-kɔ́rɔ̀ | pùŋúrɔ̀, pùŋgúrɔ̀ | kɔ̀rⁿíː | kɔrⁿiⁿ | kɔ̀rⁿîːⁿ | kɔ̀rⁿîː | |
387 | genou | knee | kúnjúgà | kúnzú | nàː-kínjì-ŋgè / nàː-kínjìː | yúŋóló | ànù yóŋóló | sínjìː | kùnjò-kúnjô | kízì | nìŋó | nèŋèrè-kúⁿ | nɛŋɛ, nɛŋɛbere | nɛ̀ŋɛ́, nɛ̀ŋɛ̀ béré | nìŋgé | nèŋé |
391 | coude | elbow | nɛ̀ː kóló-kólò | nùmà-tɔ́ndɔ́ | nùmà-kínjìː / nùmà-kínjìː, nùmà-tɔ́ndɔ̀ː / nùmà-tɔ́ndɛ̀ː, nùmà-dɔ́rɔ̀ː / nùmà-dɔ́rɛ̀ː | nòyⁿ- | tɔ́ndɔ́m | nàː-tútɔ̂w, nàː-títɔ̂w | nàː tɔ̀ŋɔ̀-tɔ́ŋɔ̂ | nàː tótôw | lɔ̀ tùŋó | nùmɔ̀-tɔ̀tɔ́gú | numotitɔŋ | nùmò tìtɔ̌ŋ | nùwⁿò-tɔ́tɔ́gú | nùmò títóŋ |
401 | main, bras | hand, arm | nɛ̂ː, nwɛ̂ː | nùmà | nùmǎː / nùmɛ̌ː | nǒyⁿ | nùmɔ́ | nǎː | nǎː | nǎː | lɔ́ | nùmɔ́ | numo | nùmó | nùwⁿó | nùmó |
411 | pied | foot | síː | nàː | nàː-gó / nǎː | kúbɔ́ | ánú | lɔ̀sɔ̂ː | lɔ̀sɔ̂ | ǹdɔ̀sɔ̂ː | kúwɔ́, kùwɔ̀-tɔ́ | kúwɔ́ | kɔ | kɔ́ː xxx | kúwɔ́ | kúwⁿ́ xxx |
412 | jambe | leg | nàː | nàː-gó / nǎː | kúbɔ́ | ánú | lɔ̀sɔ̂ː | lɔ̀sɔ̂ | ǹdɔ̀sɔ̂ː | kúwɔ́ | pàgá | kɔ | kɔ́ː | kúwɔ́ | kúwⁿ́ xxx | |
420 | cuisse, jambe supérieure (de personne) | thigh, upper leg (of person) | pàgà | nàː-págàː / -págɛ̀ː | pàgá | ànù pàgá | pì-pǎː | pàgá | pǎː | pàgá | tɔ̀wɔ́ | daŋarⁿa, digɛ | dáŋárⁿá, dígɛ́ | pà-pàgá | dígɛ́ | |
422 | doigt | finger | nɛ̀ː síː | nùmà-éː, nùmà-yé | nùmà-sɛ́ndɔ̀ː / -sɛ́ndɛ̀ː | nòyⁿ-sǎy | nùmɔ̀ sǎy | nàː-sîːⁿ | làsìrî | nàː-sìrîː | lɔ̀- | nùmɔ̀-íːⁿ | numoiⁿ | nùmò-îːⁿ | nùwⁿò-šîːⁿ | nùmò îːⁿ |
431 | ongle (de la main) | fingernail | nɛ̀ː síː kòbèlè | nùmà- | nùmà-kóbùlùː / -kóbìlìː | nòyⁿ-kòbìlǐː | nùmɔ̀ sày kobìlìyé | nàː-sìːⁿ kɔ̌wːrⁿⁿìː | làsìrì-kɔ̀mɔ́rɔ̂, làsìrì-kɔ̀mbɔ́rɔ̂ | nàː-sìrìː kɔ́ːrɔ̂ː | lɔ̀-cèwrěy | nùmɔ̀-kɔ̀rⁿíː | numokikow | nùmò- | nùwⁿò-šìːⁿ kómjó | nùmò kǒw |
434 | cheveux | hair | kúlɛ́ | kùlà | kùlɛ́-ŋgó / kùlɛ́ | kù-kûl | kúló | kù-kúyɔ́ | kìyá | kùyá | kúrɔ́ | kúrɔ́ | kurɔ | kúrɔ́ | kúrɔ́ | kúrɔ́ |
435 | cheveux (de tête) | head hair | kóː kúlɛ̀ | kòː-kùlà | kìː kùlɛ́ | kù-kùlǐː | kùŋgùlò-ý | kùː- | kùː-kìyá | kùː kùyá | kù-kúrɔ́ | kùⁿ-kúrɔ́ | kuⁿkurɔ | kùːⁿ kúrɔ́ | kùː-kúrɔ́ | kùːⁿ kúrɔ́ |
455 | tête | head | kóː | dànà-bàndá, dàná, kóː, kòː-tógóró | kîː-ŋgè / kîː, dánàː / dánɛ̀ː | kûː, dárⁿá | kúú, dáná | kûː, kù-tógórò | kûː | kûː | kú, kù-bónó | kùⁿ-kɛ́nɛ́, kúⁿ | darⁿa, kuⁿ | dárⁿá, kúːⁿ | kùː-tógóró | kúːⁿ |
460 | oreille | ear | súgúlí kìjìkìjì | sún | súnùː / súnìː | súgùrù | súgúlú | súːrⁿù | súŋúrⁿì | sûn | súgúrú | súgúrú | sun | sûn | súŋúrⁿù | súŋùn |
464 | œil | eye | gírè | gìd-íyè, gìdè | gìró / gìré | gìrǐː | gìré | jìré | gìré | gìré | jìró, gìró | gìré | jire | jìré | gìré | gìré |
477 | bouche | mouth | dónì | cɛ́nɛ́, m̀bò | ìbí-ŋgé / ìbí | kɛ̀nɛ́, áŋá | kɛ̀nnɛ́, áŋá | mǒː, m̀bǒː | nɔ̌ː | mbǔː | ká | káⁿ | ka | káː | káː | káː |
478 | langue (corps) | tongue | nèːndé | nɛ̀mdà | nɛ̌ndɔ̀ː / nɛ̌ndɛ̀ː | nɛ́nɛ́, nɛ̀nɛ̌ː | nííndɛ́ | lɛ̀mdɛ̂ː | nɛ́ndɛ̀ | lɛ̀mbìrɛ̂ | lèlá | nɛ́nɛ́ | nɛnɛ | nɛ̀nɛ́ | lɛ̀lɛ́ | nɛ̀nɛ́ |
483 | nez | nose | kínjà | kìnzà | kìnjâː / kìnjɛ̂ː | kín | kínú | círⁿì | kírⁿê | círⁿè | cìrⁿò-ká | kírⁿí | cirⁿe | círⁿé | kírⁿé | kírⁿé |
488 | visage | face | gìrè úmbúlú | gìdè-nòm | gìrò-m̀bùlǎː / -mbùlɛ̌ː, gìr-mùlǎː / -mulɛ̌ː | gìrù-pàlá | gìrè m̀bùló | jìrè nûm | gìrè-nɔ̌ː | gìrè nûm | jìnǒŋ, gìnǒŋ | gìrè-bàrⁿá | jireparⁿa | jìrè-pàrⁿá | gìrè-nǔm | |
489 | front | forehead | gíndó | dìmè | géndè-ŋgè / géndèː | dìmɛ́ | dìmmú | dìmbêː | gímbè | dìmbêy | dìmó | dìmé | dime | dímé | dìmbé | dǐm |
496 | joue | cheek | tégámó | pàmà | tùrûː / tùrîː | màná, légè | tùgú | cèlêː | kèːndê | kèndêy | kà-pìrŋgó | légé | busumo, lege | bùsùmó, légé | kèlé | |
498 | menton | chin | béːⁿ | bìyà | a᷈ː / ǎːyè | bì-bɛ̌ː | bɛ̀-bɛ̀ɛ́ | òmbôy | ɔ̀ːmbɔ̂ | ɔ̀mbɔ̂y | bɛ̌w | bɛ̀-dònó | bɛw | bɛ̌w | bɛ̌w | |
499 | dent | tooth | ínnì | ìn | ìnɔ̌ː / ìnɛ̌ː | ɛ̌n | ìnú | ìrⁿú, ìrⁿí | ǹnɛ́, ìnɛ́, ìrⁿɛ́ | ŋìrⁿɛ́, ñìrⁿɛ́ | jìrⁿó | ìrⁿí | irⁿe | ìrⁿé | ìrⁿé | ìrⁿé |
521 | cou | neck | párù | kɔ̀lɔ̀ | mɔ᷈ː / mɔ̌ɛ̀ | kù-kɔ̀lɔ́ | ɔ̀dɔ́ | kɔ̀rɔ́ | kɔ̀rɔ́ | kɔ̀rɔ́ | kɔ̀rɔ́ | kɔ̀rɔ́ | kɔrɔ | kɔ̀rɔ́ | kɔ̀rɔ́ | kɔ̀rɔ́ |
556 | respirer (verbe) | breathe (verb only) | néndélè | nìndúgó / nìndúgó-lì | súnjí | nínɛ́- / nínú | nínnɛ́ | súⁿ | súmó | súmɔ́ | húmsú / húmsó | ñìné | yine | yìné | súwⁿó | súwⁿó |
596 | bâiller, faire un bâillement | yawn, make a yawn | àːlìyà áːlíyɛ́ | àyîn ǎy | wàːg-ɛ̂ː wǎːg-ɛ́ː | àŋà-mà-kà-káá káá | mòː-kôː kó | àːnjâ áːnjí | mbùː-kôː kó | ká kó / kó | óŋó sáːŋì, óŋó dǎːrì | kakoyko | kàː-kô-y kóː | kàː-pôː póː | kàː kôy kóː | |
613 | cracher | spit (verb only) | sòːnjí swɛ́ː | tóː / tóː-lì | swɛ́ / swɛ̀ | tɔ́ː- / tɔ́ː | tɔ́ɔ́ | tɔ́ | tɔ́njí | tɔ́tí | tú / tɔ́ | túrɔ́ | tɔ | tɔ́ː | tɔ́ː | kágúzá |
642 | vomir | vomit (verb only) | sóríŋgè swɛ́ː | úló / ùlò-lí | úl / ùlè | gùlɔ́- / gùlɔ́ | gùlɔ́ | gùrɔ́ | úró | gùrá | bìtú / bìtó, gùrú / gùrɔ́ | gùrɔ́ | tɔ | tɔ́ː | gùrɔ́ | tɔ́ː |
646 | urine | urine | mónjì | ómzú | mǒnjè | ìsán | ǹjàrìí | òmjú | ɔ̀njî | ɔ̀zûː | ànnà-ní | ìⁿsìrⁿí | usurⁿo, susurⁿo | ù-sùrⁿó, sù-sùrⁿó | ùsùrⁿú | ùsùrⁿú |
649 | rire (verbe) | laugh (verb only) | mándú mándè | màndú / màndà-lí | màndí / màndè | mɔ̌ː- / mɔ̌ː | mòmó | màní | màndí | màní | mɔ̌m / mɔ̌ː | mɔ̌ː | mɔwⁿɔ | mɔ̀wⁿɔ́ | mɔ̌ːⁿ | mɔ̀wⁿɔ́ |
665 | déféquer, faire caca | defecate, have a shit | sùgɔ̀ súgé | sùwà súwɔ́ | sùgɛ́ súgɛ́ | bɔ́jɔ̀ bɔ̀jɔ́ | bɔ́dɔ́ bɔ̀dɔ́, nààndá káná | sùwɔ́ sùwɔ́ | sùgɔ́ súgɔ́ | sùwá sùwá | bɔ́sɔ́ bɔ̀sú / bɔ̀sɔ́ | bɛ́ː bɛ̌ː | bɛbɛ | bɛ́ː bɛ̌ː | bɛ́ː bɛ̌ː | bɛ́ː bɛ̌ː |
666 | excréments, caca | excrement, shit (noun) | súgò | sùwà | sùgɛ́ | bɔ́jɔ̀ | bɔ́dɔ́ | sùwɔ́ | sùgɔ́ | sùwá | bɔ́sɔ́ | bɛ́ː | bɛ | bɛ́ː | bɛ́ː | bɛ́ː |
676 | sueur | sweat (noun), perspiration | újì | úzú | úgù | sǒː | sòó | sùsǒː | sǒy | sòː-sóː | dòró | òːgú | ogu | òːgú | sò-sǒy | òːgú |
690 | s'asseoir | sit, sit down | kùnjùgà kóːⁿ kúndá | óbí-yó / óbí-yó-lì | óbí-y | dàyⁿ-ɛ́ː / dàyⁿ-íː | dànní-yɛ́ | èwyêː éw-yé, éw-yé | éw-yé | éy-yé | dǐŋ / dìŋé | dɛ̀ŋ-îː / dɛ̀ŋ-ɛ́ː | diŋe, diŋdiŋe | dìŋé, dǐŋ dìŋé | dènjé | dìŋé |
704 | se mettre debout (verbe) | stand (verb only) | íŋgyɛ̂ː | íŋgílɛ́ / íŋgílá-lì | íŋgí-yɛ́ | íŋ-ɛ́ː- / íŋ-íː | íŋí-yɛ́ | íː-yí | íː-yí | íː | ígú / ígó | ìg-îː / ìg-ɛ́ː | ijɛ | íjɛ́ | ígí-yɛ́ | ígɛ́ |
734 | se coucher | lie down, go to bed | bíːyè | bì-yó / bì-yè-lí | bǐy / bìyè | dǐːⁿ- / dǐːⁿ | ǹjó ǹjí-yó | bì-yé | bìyé | bìyé | ìsú / ìsé | ìmú ìm-îː / ìm-ɛ́ː | iñe | ìñé | ìnjé | ìsé |
760 | queue (de chien, de mouton, etc.) | tail (of dog, sheep, etc.) | dúlɔ́ | dùlɔ́ | dúlɔ̀ː / dúlɛ̀ː | dúlɔ̀ | dúlɔ́ | dúrɔ̀ | dúrâ | dúrà | báná | dúrɔ́ | durɔ | dúrɔ́ | dúrɔ́ | dùrɔ́ |
762 | aile (d'oiseau) | wing (of bird) | kárákárá | kàgádà | kàkàrâː / kàkàrɛ̂ː | gámìrù | ká-kárú | gámjá | kà-kásâ, jɛ̀rɛ́ | jɛ̀ndɛ̂ː | jɛ̀tá | gáñá | gamñu | gámñú | gámjá | gámsá |
772 | corne (d'animal) | horn (of animal) | kɛ́lɛ́ | célá, cɛ́lɛ́ | kɛ́lɔ̀ː / kɛ́lɛ̀ː | kílɛ̀ | kɛ́lɛ́ | cíyà | kírâ | kíyà, cíyà | círá | kírɛ́ | cirɛ | círɛ́ | kírɛ́ | kírɛ́ |
779 | plume (d'oiseau) | feather | ìní kúlɛ̀ | kùlà | kùlɛ́-ŋgó / kùlɛ́ | kù-kûl | kúló | kìyá | kùyá | kúrɔ́ | kúrɔ́ | kurɔ | kúrɔ́ | kúrɔ́ | kúrɔ́ | |
867 | racine | root | kágì | dìlú, dǐl | wǒl-ŋgó / wòlé | wél | wélú | wéːrí | wèːrî | wòrú | wóró | bɔ̀rɔ̀-díː | bɔrɔceŋ, ceŋ | bɔ̀rɔ̀-céːŋ, céːŋ | kéːŋgú | kéːⁿ |
883 | écorce | tree bark | kòmbòlí | tìmè-sábú | jóyⁿ, kó-kóbú | kù-kòmbîː, kì-kòmbîː, kòmbîː | tùmà-pôː, tùmà- | tùndú, kò-kòmbûː | kǒw, tìwⁿá kôw | kòkǒː | jey | jêy, jǎyⁿ | gɛ̂ːⁿ | zǎyⁿ | ||
900 | feuille (de plante) | leaf (of plant) | kúbɛ̀ | kùlà | kòmbá-ŋgó / kòmbá | lɛ̂ː | núyɔ́ | jɛ̀lɛ̂ː, jɛ̀lɛ̂y, jì-jɛ̀lɛ̂ː, jì-jɛ̀lɛ̂y | úwâ | jɛ̀ndɛ̂ː, gɛ̀ndɛ̂ː | kɔ̀tɔ́ | kúrɔ́ | kurɔ | kúrɔ́ | kúrɔ́ | kúrɔ́ |
969 | fleur (d'arbre ou de plante herbacée) | flower (of tree or herb) | púlú | wɛ̀rú | pùnɛ̌n-gó / pùnɛ̌n | pǔy | púyó | pùrⁿǔy, pùrⁿǐː | pùrⁿó | pùrⁿó | pùró | pìyé | purⁿo | pùrⁿó | pùrⁿó | pùrⁿó |
1023 | boubou ou chemise (toutes sortes) | boubou (robe) or shirt (all types) | sɔ̂y | sɔ̀ŋ-nùŋà | núŋáː / núŋɛ́ː | àrùgǒy | bɔ̀ɔ̀gɔ́, sɔ̀w nùmɔ́ | sùŋgɔ̌y | sùŋgɔ́ | sùkɔ̌y | dòlkí | àrùkó | arⁿakɔyⁿ, arakoru | àrⁿàkɔ̌yⁿ, àràkòrú | àrkǒy | àrkǒy |
1232 | coudre (à l'aiguille) | sew (with needle) | kúyé | píyɛ́ / pìyá-lì | kóy / kòyè | lɔ́ː | nɔ̌y nɔ́ɔ́ | kúyó | kóː | kó | átú / átá | tǔⁿ ájìrì | ajara | ájárá | pɛ́ː | ásárá |
1247 | coton | cotton | kɔ́ːndí | cèñè, cɛ̀ñɛ̀ (archaic) | sá-gò / sáyè | nàmú | kɛ̀ɲɲɛ́ | nàːmbú, nàːmú | nàːmbí | nàmú | nǎm | kɔ́nú | nam | nǎːm | nàːmbú | nàːmú |
1341 | bracelet | bracelet | nɛ̀ː párù dúbè | nùmà-mɛ̀nú | nùmà- / -sàgɛ́ | nòyⁿ-mɛ̀nǐː | nùmɔ́ wàrè-y, nùmɔ̀ kɔ̀kɔ́lɔ́ wàrè-y, sɛ́njɛ́ | nàː mɛ́ːníː | sártì, sárdì, nàː-sártì | nàː-ñírⁿéy | lɔ́ tèːⁿsù, téːⁿsú | nùmɔ̀-mɛ́n | mɛn, numokɔrɔmɛn | mɛ́n, nùmò-kɔ̀rɔ́-mɛ̂n | nùwⁿò-sáddù | mɛ́n |
1361 | collier | necklace | kíːŋgú | kɔ̀lɔ̀-dùgɔ̌y, kɔ̀lɔ̀-dùgá | dúgàː / dúgɛ̀ː | dùgɔ̀-ý, dúgɔ́ | dúgɔ́ | kɔ̀rɔ̀ dúwɔ̀ | dùgà-ǹjâ | kɔ̀rɔ̀-dúwà | dùgɔ́ | kɔ̀rɔ̀-dìŋɛ̌ː | dugɔ, kɔrɔdugɔ | dúgɔ́, kɔ̀rɔ́-dúgɔ̀ | dùgɔ̀-îːⁿ, dùgɔ̀-ìːⁿ-kɔ̀rɔ́ | dùgɔ́ |
1404 | boucle d'oreille | earring | sùgùlè tùlé | sún-zèrégè | sùn- / -sàgɛ́ | jèlè-jálá | sùgùlù jèlè-ý | sùːrⁿù búkúlîː | sùŋùrⁿù- | sùn-ñírⁿéy, sùn jíːdì | súgúrú lìsà | sùgùrù-jèːlé | bukulu, sunbukulu | búkúlù, sûn-búkúlù | sùŋùrⁿù-gélgé | sùŋùn gídù |
1436 | boire (qch) | drink (sth) | nyɛ́ː | nìyⁿɛ́ / nìyⁿà-lí | nɛ́ | nɔ̌ː- / nɔ̌ː | nɔ́ɔ́ | nɔ̌ | nɔ̌ː | nɔ́ | ní / nɛ́ | nɔ̌ː | nɔ | nɔ̌ː | nɛ̌ː | nɔ̌ː |
1446 | crème de mil | cream of millet | sèːŋgè síjálà | sòl | sòlé / sòlé | pɔ̀rⁿɔ́ | sólú | pírⁿà | sèrí, yûː-sèrì | pírⁿà | sèrú | pirⁿe | pìrⁿé | pìrⁿé | pìrⁿé | |
1464 | bouillie | porridge | ɔ́mɔ̀ | àlá | bàːnâː / bàːnɛ̂ː | ɔ́mɔ́ | kàsâː, bóyrì | bóyrè | kàsáː | tɔ̀rú | boyri, pirⁿe | bóyrì, pìrⁿé | àrá | |||
1480 | bière de mil | millet beer | sèːŋgè kɔ́ndyɔ́ | kɔ̀nzɔ̀ | kɔ̀njɛ́-ŋgé / kɔ̀njɛ́, sêː kɔ̀njɛ̀ | kɔ̀ɲɔ́ | yúú kɔ̀njɔ̀ | kɔ̀njɔ́ | kɔ̀njɔ́ | kɔ̀zɔ́, yûː-kɔ̀zɔ̀ | kɔ̀ⁿsɔ́, kɔ̀ːⁿsɔ́ | ñúː kɛ́ñɛ́ | kɔñɔ, ñukɔñɔ | kɔ̀ñɔ́, ñùː-kɔ̀ñɔ́ | yùː-kɔ̀njɔ́ | kɔ̀sɔ́ |
1494 | thé | tea | tɛ̂ː | têː | àtêː | têː | téé | átêː, ásù-m | têː | átèː | àtêː | té | atey, ate, tey, te, ayⁿ | átêy, átêː, têy, têː, âyⁿ | átêː | àtêː |
1495 | eau | water | mîː | ínjú | íŋgé / íŋgé, ínjé / ínjé | dǐː | díí | nîː | nîː | nîː | ní | díː | ni | níː | níː | níː |
1496 | lait | milk | ɛ́mɛ́ | émé | ɛ́mɛ̀ː / ɛ́mɛ̀ː | ɛ̂m | ém | ɛ́wⁿɛ̀yⁿ | ɛ́mɛ̂ | ɛ́mmɛ̀yⁿ | ɛ̂m | írí | ɛm | ɛ̂m | ɛ̂m | ɛ̂m |
1528 | miel | honey | ígè | ìzèŋ | ǹjǐː | yɛ̌yⁿ | ììyé | yěy | òːndó, òːndò-nîː | yěy | ìwó | tɛ̌ː | yuŋni, yuŋ | yùŋ-níː, yǔŋ | kàwⁿà-yòŋgú, kàwⁿà-yǒŋ | yùŋú |
1540 | manger (repas) | eat (meal) | ɲɛ́ː | ʔə́ñɛ́ / ʔə́ñá-lì | kwɛ́ | káː | ńyɛ́ | ñɛ́ | kɔ́ː | ñɛ́ | lí / lɛ́ | ñíː / ñíː | ñɛ | ñɛ́ː | ñɛ́ː | ñɛ́ː |
1541 | manger (viande) | eat (meat) | tɛ́mɛ́ | kúbó | kúbí / kùbè | tɛ́wⁿɛ́ | tɛ́mɛ́ | kúwó | kúwó | kúwó | kúw / kúwó | kúwó | ko | kóː | kúwó | kúwó |
1580 | faim | hunger (noun) | kúgɔ́ | jà | gàːgó / gàːgé | gɛ̌ː | gíyɛ́ | kɔ̂ː | gìyá | kɔ̂ː | àrkírì | gɛ̌ː | jɛ | jɛ̌ː | gɛ̌ː | gɛ̌ː |
1593 | lécher | lick | nɛ́lɛ́ | dɛ̀gɛ́ | nɛ́gɛ́ | dɛ̀gɛ́ | dɛ̀gɛ́ | dɛ̀gɛ́ | dɛ̀gɛ́ | dɛ̌ː | dɛ̀gú / dɛ̀gá | dɛ̀gɛ́ | dɛgɛ | dɛ̀gɛ́ | dɛ̀gɛ́ | dɛ̀gɛ́ |
1595 | sucer (bonbon, etc.) | suck (e.g. candy) | mílɛ́ | úmzó / úmzó-lì | ónjí | ɔ́ɲɔ́ | ɔ́njɔ́ | ɔ́njí | ɔ́njí | ɔ́zí | ɔ́ⁿsú / ɔ́ⁿsɔ́ | ɔ́ñɔ́ | ɔñɔ | ɔ́ñɔ́ | ɔ́njɔ́ | ɔ́sɔ́ |
1597 | avaler | swallow | míːndɛ̀ | mìrⁿɛ́ / mìrⁿà-lí | mìnɛ́ | mɛ̀rⁿɛ́ | mìnɛ́ | mìrⁿɛ́ | mìrⁿé, mìrⁿɛ́ | mìrⁿé | mìrú / mìrá | mìrⁿí / mírⁿí | mirⁿe | mìrⁿé | mìrⁿé | mìrⁿɛ́ |
1682 | viande | meat | námà | nàmà | nàmâː / nàmɛ̂ː | nàwⁿá | nàmá | nàwⁿâː | nàmâ | nàmâː | nàwⁿá | nɔ̀wⁿɔ́ | nɔwⁿɔ | nɔ̀wⁿɔ́ | nàwⁿá | nɔ̀wⁿɔ́ |
1720 | faire la chasse (verbe seulement) | hunt (verb only) | dàːnà ǹkálúmá kání | dànú / dànà-lí | tálɛ́ | dàná- / dànú | àn-tólú táálá | dànní | táːrí | òsíyé | ósú / ósó | dàná | dana | dàná | dàná | |
1758 | tirer sur (qn/qch, avec un fusil etc.) | shoot (sb/sth) | táyé | táː | tɛ́ː / tɛ̀ː | táː/táy | táá | tá | táː | tá | táy / táyá | tɛ́wɛ́ | taⁿ | táːⁿ | táː | táːⁿ |
1976 | sel | salt | nêwⁿ | nɛ̀m | nɛ̌m-gó / nɛ̀mɛ́ | nɛ̌m | nɛ̌m | nɛ̌m | nɛ̀ːmí | nɛ̌m | nɛ̌ŋ | mɛ̌ː | nɛm | nɛ̌m | nɛ̌m | nɛ̌m |
1991 | huile (végétale, liquide ou en forme de beurre) | oil (vegetable, liquid or buttery) | nûː | nìː | ně-ŋgó / nègé | nǐː | níyɛ́ | nì-sàrⁿá, nù-sárⁿá | lìːgí | nǐː | lǒw | nìŋí | nuŋ | nǔŋ | nùŋgú | nùŋú |
2012 | feu | fire | génì | gòlò | gólò / gólè | yǎm | ɲǎm | go᷈ː | go᷈ː | go᷈ː | núwⁿɔ́ | ñɛ́ː | nuwⁿo, nuwⁿɔ | núwⁿó, núwⁿɔ́ | núwⁿó | núwⁿó |
2046 | charbon | charcoal | gènì síː | jɛ̌mnɛ̀ | gɛ́mílɛ́-ŋgó / gɛ́mílɛ́, kùmá-ŋgó / kùmá | gì-gɛ̀rⁿɛ̌m | gɛ́mɛ́lɛ́, kílɛ́ | jɛ̀ːrⁿɛ̀ jɛ́m | jɛ́mírⁿɛ́ | jɛ̀mɛ̀nè jɛ́m | jɛ́mnɛ́ | gɛ́wⁿɛ́rⁿɛ́ | jɛŋɛrɛjɛm | jɛ̀ŋɛ̀rɛ̀ jɛ́m | jɛ̀mnɛ̀ jém | kìrɛ́ |
2049 | cendre | ashes | dwɛ̂ː | dɔ̀yⁿɛ̀ | dɔ̀dɛ̌ː-ŋgó / dɔ̀dɛ̌ː | únɔ̀ | ɔ́índɛ́, úndɔ́ | dɔ̀yⁿɔ̌yⁿ | dùyá | dɔ̀yⁿɔ̌yⁿ | dòwⁿòsú | dɔ̀yⁿɛ́ | dɔyⁿɔ | dɔ̀yⁿɔ́ | dɔ̀yⁿɔ́ | ɛ́ːrⁿɛ̀ |
2050 | fumée | smoke | kúmbè | kùmò | kùmbú / kùmbí | kúmɔ́ | kùmmɔ́ | kùkùmbó | kùmbó | kùkúmbó | kúmó | kùkúmó | kukumɔ | kù-kùmɔ́ | kù-kùmbó | kùkùmó |
2052 | souffler sur (feu etc.) | blow on (e.g. fire) | púbúlè | púːbí-yɛ́ | púmíl / pùmìlè | púb-ɛ́ː- / púb-íː | ɲǎm púúbí-yó | púːrⁿú | púmírⁿí | púːrⁿí | púrú / púró | ñɛ́ː píyé | piwɛ | píwɛ́ | píyɛ́ | fíwé |
2059 | banane | banana | bóródyâ | bɔ̀rɔ̀díyà | bòròdíyàⁿ-ŋgò / bòròdíyàⁿ | bɔ̀rɔ̀dɛ̂ː | bɔ̀rɔ̀ díɛ́ | bɔ̀rɔ̀díyà | bɔ̀rɔ̀-díyâ | bòròdíyà | bòròdíyà, kɔ̀ŋkɔ̀ntɛ́ | nàmàsá | namasa, borodiya | nàmàsá, bòròdíyà | bɔ̀rɔ̀-díyà | |
2069 | mil | millet | séːŋgè | yúː | yó-ŋgó / yógé | yǔː | yúú | yûː | yûː | yûː | yú | ñúː | ñu | ñúː | yúː | ñúː, ñùː pírú |
2070 | sorgho | sorghum | ɛ́mbà | ɛ̀mà | èmbá-ŋgó / èmbá | ɛ̀mɛ́ | ɛ̀mmɛ́ | ɛ̀mɛ̌yⁿ | ɛ̀ːmbɛ́ | ɛ̀mbɛ̌y | túsú | ɛ̀mɛ́ | ɛmɛ | ɛ̀mɛ́ | ɛ̀ːmbɛ́ | ɛ̀mɛ́ |
2071 | sorgho doux (tiges croquées comme la canne à sucre) | sweet sorghum (stalk chewed like sugar cane) | ɛ̀mbà dúmbɛ́ | sànàgínɛ̀ | sànàgínɛ́-ŋgó / sànàgínɛ́ | ɛ̀mɛ̀-sàrⁿàgɛ́rⁿɛ̀ | sànà gɛ́nɛ́ | sànjírⁿà | sànà-gíndá | sàzì-jírⁿá | tùsù-cèrú, káːrⁿà | ɛ̀mɛ̀-sàⁿkírⁿí | sancirⁿe | sàncírⁿè | sàrgínè | sànkírⁿɛ̀ |
2073 | riz | rice | ɛ́rɛ́ | ádá | ɔ̌ːrɛ̀ | árá | árá | áːrá | áːrá | árá | mɔ́ | árá | ara | árá | áːrá | árá |
2074 | fonio (céréale cultivée, Digitaria exilis) | fonio (cultivated grain, Digitaria exilis) | pɔ̂ːⁿ | pɔ̀ːⁿ | pɔ̀ŋɛ́-ŋgó / pɔ̀ŋɛ́ | pɔ̌ːⁿ | pɔ̀ɔ́ⁿ | pɔ̌yⁿ xxx | pɔ̌ːⁿ | pɔ̌ːⁿ | sɛ́rɛ́mbɛ̀ | pɔ̀ŋɔ́ | pɔŋɔ | pɔ̀ŋɔ́ | pɔ̌ːⁿ | pɔ̀ŋɔ́ |
2075 | maïs | corn, maize | ɛ̀mbɛ̀dúlúmá | sànà-ɛ̀mɛ̀ | màdèmbá-ŋgó / màdèmbá | sàrⁿà-ɛ̀mɛ́ | sànà ɛ̀mmɛ́ | bàrměyⁿ | jàrⁿàmbɛ́ | bàrà-ɛ̀mbɛ̌y | tɔ̀rⁿí-yⁿàrⁿà | màñɛ̀rⁿɛ̀má | poroñu | pòròː-ñúː | bàrà-ɛ̀ːmbɛ́ | pòrò-yúːⁿ |
2110 | haricot | cowpea | núŋgé | nǐm | númbú-ŋgó / númbé | nǔm | núm | nùwⁿîːⁿ | nìmî | nùmîː | núm | nǐː | nim | nǐm | núm | |
2126 | cola | kola nut | wòːló | wólò | gǒːrò / gǒːrè | wòló | wòòró, gòòló, wòòló | gǒːrò | gǒːrô | górò | gɔ̌ːrɔ̀ | góːró | goro | gǒːrò | gǒːrò | góːrò |
2130 | arachide | peanut | ɔ́lɔ́ŋgé | ɛ̀gɛ̀lɛ̀ bǎn | ɛ́lɛ́-ŋgó / ɛ́lɛ́, sàmà-ɛ́lɛ́-ŋgó / sàmà-ɛ́lɛ́ | ɛ́gɛ́lɛ́ | ɛ̀lɛ̀-kɛ̀lɛ̀ bánú, ɛ̀lɛ̀kɛ̀lɛ́ pálá, ɛ̀lɛ̀-kɛ̀lɛ̀ sàmàgìnɛ́, ɛ̀lɛ̀-kɛ̀lɛ̀ mánì | ɛ̀lɛ̀y bàrⁿǎy | ɛ̀ːrɛ̀ bárⁿí | ɛ̀rɛ̀rɛ̀y gùrⁿâwⁿ | ɛ̀ŋìnɛ̀ lǒw | ɛ̀ːrɛ̀-múñúrⁿú | jɔwⁿɔɛrɛ, muñuɛrɛ | jɔ̀wⁿɔ̀-ɛ́ːrɛ́, mùñù-ɛ́ːrɛ́ | ɛ̀ːrɛ̀ bárⁿú | ɛ̀ːrɛ̀ múzúrú |
2131 | pois de terre (Vigna subterranea), ressemble à l'arachide | cultivated groundnut (Vigna subterranea), similar to peanut | ɔ́lɔ́ŋgé dúlè | ɛ̀gɛ̀lɛ̀ jìmɛ́, ɛ̀gɛ̀lɛ̀-tèndélè | ɛ̀lɛ̀ tèndélè | ɛ̀gɛ̀lɛ̀ gɛ̂m | ɛ̀lɛ̀-kɛ̀lɛ̀ tèndélé, dùmbì-ý | ɛ̀lɛ̀y jèwⁿêy | ɛ̀ːrɛ̀ jɛ́mí | ɛ̀rɛ̀rɛ̀y pèré-m | ɛ̀ŋìnɛ̀ cérúcété | ɛ̀ːrɛ̀ náː | ɛrɛna | ɛ̀ːrɛ̀-náː | ɛ̀ːrɛ̀ jém | ɛ̀ːrɛ̀ náː |
2135 | manioc | cassava | bálá kûːⁿ | bànàkùl-tánà | bànàŋkûː-ŋgò / bànàŋkûː | wòjó | bànànkù tímɛ́, tànnàá | bànàkùː béré | bànjî, bànàkùrì-béré | bànàkùː-báːgá | balakuⁿbere | bàlàkùːⁿ-béré | bànàkùrù-wòsó | |||
2136 | patate (douce) | sweet potato | kûːⁿ / áwsáŋgè kúːⁿ | bànàkùl bùmbɔ̀ | màsàkûː-ŋgò / màsàkûː | bàrⁿàkǔː | bànànkù bùmbɔ́ | bànàkùː bùmbɔ́, bànàkùː wòsôː | wòsó, bánákúrì, bánákûr | màsàkú | màsàkú, wòsó | bànàkǔː | woso, masaku | wósó, màsàkûː, bàlàkùːⁿ-ñǎː | wòsó | wòsó |
2140 | oignon | onion | jábà | gǎw | gábù / gábì | gâw | gáw | gâw | gâːⁿ | gâw | àlbásàl | jɔ̀wɔ́ | jɔwⁿɔiⁿ, gabu | jɔ̀wⁿɔ̀-îːⁿ, gábù | gâw | zàwá |
2147 | igname (Dioscorea) | yam (Dioscorea) | kúːbá / kùːⁿ bállà | kǔː | kùː-nǐː | kǔː | kúú | kûː | kûː | kûː | kûː | kǔː | ku | kûː | kûː | kûː |
2148 | sésame cultivé (Sesamum indicum) | cultivated sesame (Sesamum indicum) | bíláŋgè | pàl | pǎːl-ŋgò / pǎːlè | pɔ́l, pɔ̀l-ǐː | pɔ̀lì-ý | námjú | ɛ̀sí-kɛ̌ːndɛ̂ | àrñɛ̌yⁿ | nátì | pɔ̀rú | namñu | námñú | pɔ̌y | |
2150 | aubergine africaine (ressemble aux tomates) en deux variétés | African eggplant (similar to tomato) in two varieties | kélyé | cɛ́lbá | kɛ́lbɛ́-ŋgó / kɛ́lbɛ́ | kɛ́lbɛ́ | àn-sààrà kɛ́lbɛ̀ | cɛ́wrɛ́ | kɛ́wrɛ́ | cɛ́wrɛ́ | kɛ́rɛ́bɛ́rɛ́ | kɛ́wɛ́rɛ́ | cɛrɛwɛ | cɛ́rɛ́wɛ́ | kɛ́wrɛ́ | kɛ́rúwɛ́ |
2154 | gombo | okra | gáŋáːjì | póró | gɔ́ŋ-gó / gɔ́ŋ | gáŋàːjù | gáŋààjù, mánààjì | póró | póró | tólóy | tɔ̀rⁿí | ɔ̀gɔ̀-póːró | poro | póró | póró | póːró |
2608 | pierre, rocher | stone, rock | kínnì | cìn | kìnûː / kǐn-bò | tìbú, dúmɔ́ | dúmbɔ́, tíbé | kúrⁿù | kúrⁿô | kúrⁿò | tùwó | tùwó | tumo | tùmó | tùwó | tùmó |
2648 | poussière | dust | kúndálè | úrⁿà | kùlɛ̀-kúlɛ̀-ŋgò | kɔ́ŋɔ̀ | úg-gúnnɔ́ | kù-kɔ̀rɔ̌y | kɔ́ŋgɔ̀ | kɔ̀-kɔ̀rɔ̌y | kúsò | pùrùgíⁿ | kɔŋɔ | kɔ́ŋɔ̀ | kɔ́ŋgɔ̀, kúŋgɔ̀ | kɔ́ŋɔ̀ |
2656 | bois, bois de chauffage | wood, firewood | téːŋgé | téː | téː-ŋgó / téː | tǐn | tìnú | tìrⁿú, tìrⁿí | tìrⁿí | tǐn | tìrⁿú | tǐⁿ | tin | tǐn | tìrⁿí | tǐn |
2703 | or (métal) | gold | káŋè | káŋɛ̀ | káŋŋè | káŋá | káŋé | káŋŋɛ̀ | káŋɛ̂ | káññè | úrà, káŋŋɛ̀ | káŋɛ́ː | kaŋŋɛ, kaŋŋa | káŋŋɛ̀, káŋŋà | káŋɛ̀ | |
2704 | argent-métal | silver (metal) | sárrì | sárdù | cárdì-ŋgò / cárdì | sárdù, ɛ́rⁿɛ́ bùːdù | wáré | sárdù | sárdî | káːlìsì, cárdì | cárdì | sárúdù | cara, cardu, mɛn | cárà, cárdù, mɛ́n | sáddù | |
2710 | tabac (en feuilles, ou pour cigarettes) | tobacco (leaves, or for cigarettes) | tábà | tábà | tábà | tábé | táwà | táwâ | táwà | táwà | tɔ́ːwɔ́ | tɔwɔ | tɔ́wɔ̀ | táwà | tɔ́wɔ̀ | |
2725 | village, ville | village, town, settlement | dúgù | dàmá | sɔ̀njɔ̌ː / sɔ̀njɛ̌ː, ǹjěn | àná | dámmá | ìsêː | ìsê | ìsôː | àlá | àná | ana | àná | àlá | àná |
2737 | puits | well (for drawing water) | ɔ́ndɔ́ | ìnjù-gùl | dǎy-ŋgé / dǎy | tènɛ́, ɛ̀kɔ́rɔ̀ | tènné | ɛ̌ː | ɛ̌ː | dǎyⁿ | téwó | òtěː | akɔrɔ | à-kɔ́rɔ́ | ɛ̀kɔ́rɔ́ | àkɔ́rɔ́ |
2762 | maison | house | débù | ʔə́ló | ólé / ólé, óló / ólé | gɛ̀rⁿɛ́ | gìnɛ́ | úrò | ńdô, índô | úrò | íló | gìrⁿí | uro | úró | íré | úró |
2862 | toit | roof | sàːsúgú | dɛ̀bù | dèbí / dèbí | dǎː, dàː-kûː | dɛ̀mbɛ́ | tèmbè-kûː, tèm-kûː | dɛ̌w, dɛ̀wí | tèmbè-kûː | dómó-kù | kùⁿ-mɔ̀rú | tɛmɛkuⁿ | tɛ̀mɛ̀-kúːⁿ | tèmbè-kúː | tɛ̀mɛ̀ kúːⁿ |
2913 | grenier | granary | gɔ̀ːgílí, páŋgà | gwàː | táŋà / táŋɛ̀ | gɛ̌ː | kàɲɲàá | dɛ̌w | tàrá | pàŋgâː | pàŋá | gɔ̌ː | gɔ | gɔ̌ː | gɔ̌ː | gɔ̌ː |
2938 | natte | mat | kágà | nìŋ | káːbú / káːbí | sùgɔ́ | ǹjó | kàrá | kágá | kàrá | kàrá | sùgɔ́ | kara | kàrá | sùgɔ́ | gùgó |
2952 | pays, terre | country, land | gándá | gàná | gwǎː / gwɛ̌ː | gánà | yàlú | ònjǒy | dòrⁿó | òzǒy | ìsó | gáná | ujubay, ijubay, gana | ùjùbǎy, ìjùbǎy, gáná | ùsùbǎy | gáná |
2955 | pays dogon | Dogon country | èjèŋgè dúgú | dɔ̀gɔ̀-ʔə́ló | dɔ̀gɔ̀-ólé | dɔ̀gɔ̀-gɛ̀rⁿɛ́ | dɔ̀gɔ̌-m gìnɛ̀, dɔ̀gɔ̌-m gàndà | dɔ̀ː-úrò | dɔ̀gɔ̀-ńdô | dɔ̀ː-úrò | tɔ̀rɔ̀-íló | dɔ̀gɔ̀-gìrⁿí | dɔgɔuro | dɔ̀ɣɔ̀-úró | dɔ̀gɔ̀-àlá | |
2969 | chemin, route | road, path | ójí | ózú | ùsfɔ̌ː / ùsfɛ̌ː, ùspɔ̌ː / ùspɛ̌ː | ójú, òjù-náː | ódú, òdù-náá, ònnáá | ósù | ósî, òsì-bìrⁿɛ́ | ósù | ósú | ójú | oju, ojuka | ójú, òjù-káː | ósú | òsù-káː |
2973 | inselberg, montagne rocheuse avec falaise | inselberg, rocky mountain with cliffsides | pɛ́gɔ̀ | kɔ́ŋɔ́ | tɔ́rɔ̀, kùrⁿù-tɔ́rɔ̀ | tɔ́rɔ̂ | tɔ́rɔ̀ | tɔ́rɔ́ | tumo, tɔrɔ | tùmó, tɔ́rɔ́ | tùwò-jǎw | tɔ̀rɔ̀-tùmó | ||||
2994 | forêt dense, fourré | dense forest, thicket | jígíbì | únú, sóló | kùbǐː-ŋgé / kùbǐː | únù | sòlò pém, úndú | úlì | ùndì sóró | ɔ̀rɔ́ | húlú | únú | un | ûːn | úːlù | úːnù |
3058 | soleil | sun | géːwⁿè | ìzùgè | ùjú-ŋgó | nǎm | nǎm | ùsú | ùsí | ùsú | nǒŋ | nùnùŋú | nini | nì-nǐː | nì-nǐː | nì-nǐː |
3059 | lune | moon | wɛ̂ː | swàː | sàːgé / sàːgú-mbó | yèː píl, yěː | ììyɛ́ | ùwɔ́ | wǎː | wǎː | ìwá | ɔ̌ː | ɛ | ɛ̌ː | ɛ̌ː | ɛ̌ː |
3063 | étoile | star | áŋkɔ́lɛ̀ | tóndóló, sàrⁿà-kɛ̀lɛ̀ | ànjì- / ànjì-kɔ̀lɛ́ | tònòlò-ý | tòndòlò-ý | tóró | wàː-kɔ̀rɔ́ | bàndà kɔ̀ːrɔ̌y | sémrěy | tóró | toro | tóró | tóró | tóró |
3092 | pluie | rain (noun) | kúmáŋgà | àrⁿùŋ | ǎːl-ŋgé / àːlé | àrⁿá | àná | bòlú, bǒl | bòndí | bòndú | àrⁿá | àrⁿú | arⁿa | àrⁿá | àrⁿá | àrⁿá |
3106 | (éclair) briller | (lightning) flash | cɛ́níyɛ́ / cɛ́níyá-lì | mɛ́nɛ́ | gìrí yɛ̀nɛ́ | àná gìrè yɛ̀ndɛ́ | cɛ́rⁿí-yⁿí, kɛ́rⁿí-yⁿí | bòndí kɛ́ː | bòndú kɛ́rⁿí | wàlú / wàlá | sáŋìrⁿì / sáŋárⁿá | wayⁿa | wàyⁿá | wàyⁿá | àrⁿá wàyⁿá, wàyⁿá | |
3110 | tonnerre | thunder (noun) | gàmíː | gálú / gálí | àrⁿà- | ànà gàmí-yé, àbáá | bòl-àrwîː | bòndí mírⁿà | bòndú kɔ́mùrⁿɔ̀ | dígúrú | àrⁿù-dúrú | aruwu, arⁿaaruwu | árúwù, àrⁿá árúwù | àrⁿà-dúrù | àrⁿà dúrù | |
3118 | vent | wind (airflow) | yálé | ɛ́nɛ́n, ɛ́nɛ́ŋ | énáná-ŋgó / énáneː́ = ɛ́nɛ́nɛ́ː, éná-ŋgó / ɛ́nɛ́ː | óɲɔ́ | ódóró | óːsò | úsúrⁿò, úsúrⁿɔ̀ | ósósôː | zámà | óːñó | oño | óːñó | óːnjó | óːsó |
3133 | ciel | sky | àmànà kóːló | àzàgàlà | àjǎn | àlgálá | àlà-kàlá | yàrǐː, yàrí | yàrí | yàríː | àlkǔmnò | àràkárá | yarumana, yɛrumana | yàrù-máná, yɛ̀rù-máná | yàr-kúː | yèrmáná |
3134 | nuage | cloud | álè | kùrùbàrà | kùndà-kùndǎː / kùndɛ̀-kùndɛ̌ː | kùlmɔ́ | kùlùmmɔ́ | yàr-kùrɔ́ | yàr-kùmùrⁿá | nànàːrⁿǎyⁿ | kùrɔ́ | kùrùgɔ́ | kuruwɔ | kùrùwɔ́ | -kúrɔ́ | kùrùwɔ́ |
3139 | rosée | dew | élélè / èlèlè míː | è-èl | èlǎː / ɛ̀lɛ̌ː | wòbú | wòòbú | ìrè-nîː, èrè-nîː | nìː-sǒːrô | èrèrěy, sáwàndɛ́ːrɛ̀ | àrándáŋ | òrùmò-díː | omnoni | òmnò níː | òmdò-níː | òmnò níː |
3156 | (main etc.) gauche | left (hand, etc.) | náːgà | nàndà | nàndǎː / nàndɛ̌ː | nàná, bàlàgá | nààndá | bànǎyⁿ | bàrìyɛ́ | bàndǎy | bàrⁿíyⁿà | nàná | bana | bàná | bàlá | bàná |
3160 | (main etc.) droit | right (hand, etc.) | núyⁿà | ñɛ̀ | ñɛ̀-ŋgó / ñɛ̌ː | ɲɛ̌ː | ɲ̀ɲɛ́ | ñɛ̌yⁿ | nàrⁿìyⁿɛ́ | ñɛ̌yⁿ | nǒyⁿ | ñǎː | ña | ñǎː | ñɛ̌ː | yⁿǎː |
3316 | lointain | far, distant | wágù | wàjú | wàgí-yè / wǎ-ŋgè | wàgú | wàgé | wâːw | wàgá | wⁿâːwⁿ | wàːgá | wàgá | waga | wàɣá | wàgá | wàɣá, wàɣáː kɔ̀ |
3325 | proche, près | near, close | bɛ́rù, péŋgú | bɛ̀dú | dùmí-yè / dǔm-gè | bɛ̀rú | bɛ̀rú-gó | sɔ̀sû-w / sɔ̀sû-m / sɔ̀sú-yɛ̀ | bɛ̀rí | ... cér wò, ... cérì wò | bɛ̀rú | ɛ́ːŋú | eŋ | éːŋ | bɛ̀rú | ɛ́ːŋí, éːŋíː kɔ̀ |
3456 | gros, grand | big, large | bâyⁿ | dìyá | gìndɔ́ː / gìndɛ́ː | dùgú, dɛ̂ː | póó, gáá, díɛ́ | díyⁿà-w / díyⁿà-m / díyⁿà | dùgí | díyⁿà-wⁿ / díyⁿà-m | sɛ́w, náː | káŋ, márⁿá, gàrá | gara | gàrá | démbéré | gàrá |
3476 | petit | small, little | déːjé | bèbélè, dàgá, kùnà | pàlɛ̂ː / pàlâː | ùjì-ý, dágà, gàːlǎy | dàgí, gàà-lɛ̀-ý | dâː-w / dâː-m / dâː, tɛ᷈ː, sàlâː / sàlâ-m / sàlâː, ìlâː / ìlâ-m / ìlâː | ɛ̀wrɛ́, tɛ̀gɛ̂, dágá | sàndâ-m / sàndâː | tɛ̀gɛ̌y | ùjú, ùjíⁿ, sìⁿsíⁿ, dágá | teyⁿ, daga, jiⁿlɛ | těyⁿ, dáɣá, jìːⁿlɛ́ | dágá, tɛ̌yⁿ | dáɣá |
3500 | (corde etc.) long | long (e.g. rope) | góllò | zàlà | jàlɛ́ː / jàlá-ŋgó | pàlá | pàlá | gùrɔ̂-w | gùrɔ́ | gùrⁿǎwⁿ | gùrú | gùrú | guru | gùrú | gùrú | gùrú |
3520 | court | short | dúŋgúrù | dùmbù, dènù | dèndúː / dèndíː | dùmì-ý | dùmbú | gɔ᷈ː-w / gɔ᷈ː-m / gɔ̌ː-yɛ̀ | déŋî | gɔ᷈ː | tùkěy | dègé | gɔyⁿ | gɔ̌yⁿ | gɔ̌yⁿ | gɔ̌yⁿ |
3615 | jour (unité de temps) | day (as unit of time) | géːwⁿè | bà-dèm | déŋán / déŋán | bǎy | bǎy | ùsú | ùsú | ùsú | nòndérⁿá | nìŋìrⁿí | ni | nǐː | nǐː | nǐː |
3619 | mois | month | wɛ̂ː | swàː | sàːgé / sàːgú-mbó = sàːgí-mbó | yěː, yèː píl | ììyɛ́ | ùwɔ́ | wǎː | wǎː | ìwá | ɔ̌ː | ɛ | ɛ̌ː | ɛ̌ː | ɛ̌ː |
3620 | année | year | wáyà | àrⁿà-gùzù | kènjûː / kènjîː | àrⁿà-gújú, àrⁿà-dǐː | ànà-gúdú | àrⁿà-kúsú, àrⁿà-gúsú | àrⁿáwⁿ, àrⁿá | àrⁿá | àndíː | arⁿakuju | àrⁿà-kújú | àrⁿà-kúsú | àrⁿà kúsú | |
3679 | aujourd'hui | today | xxx | íyè | íyó | yéː | ííyé | íyé | íyé | íyé | yó | íyé | ije | íjé | íyé | ígé |
3680 | hier | yesterday | xxx | nìŋàː, nìŋàː gá | ñǎː | yáː | yáá | yéŋgù, yêŋ | yéŋìrⁿìː | yéŋgì | yáː | yáː | ya | yáː | yáː | yáː |
3683 | demain | tomorrow | ɔ́gɔ̀ | ɛ́w, ɛ́w dè | ɛ́ŋgú | yògó | yògó | ɛ́yⁿ, ɛ́yⁿ dé | ɛ́ːŋí | ɛ́yⁿ | sírà, húwⁿɔ̀ | yògó | yogo | yògó | úŋgù | yògó |
3698 | nuit | night | dóː | dèndàː | ñám | dìgɛ́ | yáŋá, dìgɛ́, bàà dɛ̀nɛ́ | ñárⁿù | dɛ̀ːndɛ̂ | ñân | yⁿàːŋá | dàːgá | daga | dàːɣá | dɛ̀ːgɛ́ | dàːɣá |
3707 | journée (non la nuit) | daytime (not night) | géːwⁿè | dèrⁿìŋ | ùjú | dɛ̌n | àgá, nǎm | ùsù-dérⁿíː, ùsù-dɛ́rⁿíː | ùsì-dɛ́rⁿí | ùsǐːⁿ | nùŋùlɔ́ | ìsìgɛ́ | ninuwⁿo, ninuwⁿɔ, nunuwⁿo, ñalɔmɔ | nì-núwⁿó, nì-núwⁿɔ́, nù-núwⁿó, ñálɔ́ːmɔ̀ | dɛ́gú | nì-núwⁿò |
3836 | père | father | báː | dèː | bǎː / bàː-mbó | déː / déː-m ~ déː bè, báː / báː-m ~ báː bè | báá | bɔ̌ː | bǎː | bɔ̌ː, bɔ̌ː-m | bá | dèdéː, dèděː | de | děː | bǎː | dìyé |
3842 | mère | mother | níː | nìː | nǐː / nìː-mbó | náː | n-náá | nàrⁿá | děː | nàrⁿá, nàrⁿǎ-m | ná | ìnǎː | na | nǎː | nǎː | nǎː |
3912 | mari | husband | wálá | nùŋòn / -mù | nɔ̀gɔ̌ː / nɔ̀gɔ̀-mbó | ígɛ́ | ígɛ́ | ɔ̀ŋgɔ̀rɔ́, ɔ̀ŋɔ̀rɔ́ | lɔ̀gɔ̂ | ɔ̀ŋgɔ̀rɔ̌-m / ɔ̀ŋgɔ̀rɔ́ | ɛ̀gá / -mǎː | ɛ̀gɛ́ | aga | àɣá | ɛ̀gɛ́ | àɣá |
3915 | épouse | wife | yɔ̂ː | yɛ̀ / -mù | yɛ̌ː / yàwóː | yǎː-rⁿá / yǎː-m | yàà-ná | yǎ-m / yǎː | yǎ-ŋ | yǎ-m / yǎː | yⁿàrⁿú / yⁿǎ-m | ñɛ̌ | ñɛn | ñɛ̌-n | ñà-rⁿú / ñǎ-m | ñɛ̌-m |
4062 | dogon (personne) | Dogon (person) | éjè | dɔ̀gɔ́ | dɔ́gɛ̀ / dɔ́gɔ̀ː | dɔ̀gɔ̀-nɔ́ / dɔ̀gɔ̀-ḿ | dɔ̀gɔ̀-nɔ́ / dɔ̀gɔ̌-m | dɔ᷈ː-m / dɔ᷈ː | dɔ́gɔ̂ | dɔ᷈ː-m / dɔ᷈ː | tɔ̀rɔ̀-nù-rⁿú / nǔm | dɔ̀gɔ̌ⁿ | dɔgɔn | dɔ̀ɣɔ̌-n | dɔ̀gɔ̌-n / dɔ̀gɔ̌-m | dɔ̀gú-n |
4083 | (un) peul | Fulbe person | púndɛ́ | púlà / púlá-mù | púlàndêː / púlàndûː = púlàndôː | púlɔ̀-nɛ̀ / púlɔ̀-m | púlɔ́-nɔ̀ | púlɔ̀-m / púlɔ̀ː | pírâ, píràːndí | píndàrú-m / píndàrú | púlɔ̀-rⁿú = púlɔ̌-n / púlɔ̌-m, púnɔ̀-rⁿú / púlɔ̌-m | púlɛ́ːⁿ | pulɔn | púlɔ̀-n | púlɔ̀-n / púlɔ̀-m | púlɔ̀-n |
4086 | mossi | Mossi | móːsì | mùzù / mùzù-mù | mòːsí / mòːsí-mbó | mùɲù-nɛ́ / mùɲù-ḿ | mɔ̀ɔ̀sú | mùnjú-m / mùnjú | mòːsí, mùsí | m̀bùsú-m / m̀bùsú | mùsì-rⁿí / mùsǐ-m | mùñǐⁿ | muñun | mùñú-n | mùnjú-n | mùsú-n |
4666 | arc (pour les flèches) | bow (for arrow) | kɔ̀mbɔ̀-cɛ̀m | tôː | tóó | mùnjù-tôː | -béré | tów | téyⁿ | kɔ̀mɔ̀-kɛ̌ⁿ | tɔyⁿ | tɔ́yⁿ | kúsú | tɔ́yⁿ | ||
4667 | flèche | arrow | tɔ́ːⁿ wéː | tɛ́ŋ | kɛ̀mɛ́ / kɛ̀̌ː-mbó, mɔ̀ːsù-kɛ̀mɛ́ / -, kɛ̀mɛ̀ dùr-îː / dùr-îː-mbò | kɛ́m | tòò kɛ̌m, tòò tànnàà-ý | -yîː | -ǹjâ | tòw-cɛ̌m, tòw-yîː, mùsù-cɛ̌m | tèyⁿ-ìrⁿú | -íːⁿ | cɛm | cɛ̌m | kɛ̌m | kɛ̌m |
5013 | donner | give | ńdɛ́ | ńdɛ́ / ǹdà-lí | ǹdɛ́, ǹdírɛ́ | óbó- / óbú | óbó | ní | ńdí | ní | ów / ów | ó | o | óː | óː | óː |
5111 | dire | say | dǎm / dàmà-lí | gìnɛ́ | gɛ́- / gɛ́ | gɛ̀ | gǔyⁿ | kíyɛ́ | ... gùn | gá / gá | pórù / pɔ́-nɔ́ | ga, jɛ | gáː, gà, jɛ̀ | gáː | gɛ̀ | |
5121 | nom personnel | personal name | íní | ín | ínèn / ínèn | bôy | bóy | ìnìrⁿîː | ǹnèrⁿî, ìnèrⁿî | ŋìnnîː, ñìnnîː | ìsǒŋ | bɔ́ⁿ | bon | bón | sórⁿú | bón |
5374 | un | one | yɛ̀ː táːŋgù | tùmáː | kúndé | túrú | túrú | tùwⁿɔ́ / tùwⁿɔ̂-m / tùwⁿɔ́-yɛ̀ | tùmâ | tùmá | túrú | túrú | turu | túrú | túrú | túrú |
5379 | deux | two | nɛ́ːŋgá | nɔ́ː, yè-nɔ́ː | nôːy | lɛ́y | néé | yěy | wǒy | yǒy | lěy | lɔ́y, lɔ́ːy | lɛy | lɛ̌y | lěy | lɛ̌y |
5380 | trois | three | táːndì | táːndù, yè-táːndù | tàːndîː | tǎːn | tààndú | tàːnú | tàːndǐː | tàːní | tàːlí | tǎːn, tàːnú | tan | tǎːn | tàːlú | tàːnú |
5381 | quatre | four | kɛ́ːjɔ́ | cɛ́zɔ́, yè-cɛ́zɔ́ | kɛ́ːjɛ̀y | nǎyⁿ | nǎy | nǐːyⁿ | nɔ̌yⁿ | nìŋŋěyⁿ | nǎy | nǎyⁿ | nayⁿ | nǎyⁿ | nǎyⁿ | nǎyⁿ |
5382 | cinq | five | núːmò | nûm, yè-nûm | nùmîː | nùmɔ́rⁿɔ́ | ǹnɔ́ | nùmǔyⁿ | nìmǐː | nùmmǔyⁿ | nǔːy | núnɛ́ːⁿ, nùnɛ́ːⁿ | nuyⁿ | nǔːyⁿ | nùmǐː | nǔːyⁿ |
5383 | six | six | kúléyⁿ | kúlé. yè-kúlé | kúlèy | kúlòy | kúlóy | kúròy | kúrê | kúròy | kúróy | kúréː | kuroy | kúróy | kúróːy | kúróy |
5384 | sept | seven | sɔ́ːlì | swɛ́ː, yè-swɛ́ː | swɛ̂y | sɔ̂y | sɔ́y | súyⁿɔ̀yⁿ | súyɛ̂ | síyⁿɔ̀yⁿ | sóyⁿ | sɔ̂ː | suyⁿ | sûyⁿ | sûyⁿ | sûyⁿ |
5385 | huit | eight | séːlè | sáːgè, yè-sáːgè | sáːgìː | gágàrà | gágìrà | gáːrày | gáːrɛ̀ | gáːrày | gáːrà | sìlâː | gara | gáːrà | gáːrà | gáːrà |
5386 | neuf (numéro) | nine | tóːwà | twâː, yè-twâː | twây | tùwɔ́ | túwwɔ́ | tèːsǐm | tèːsǐː | tèːsúm | láːrà | tùwâː | laruwa | láːrúwà | láːrwà | láːrúwà |
5387 | dix | ten | pɛ́ːlù | píyɛ́l, yè-píyél | píyɛ́lì | pɛ́l | pɛ́lú | pɛ́rú | pɛ́ːrù | pɛ́ːrú | pɛ́ːrú | pɛ́rú | pɛru | pɛ́rú | pɛ́rú | pɛ́rɛ́ |
5404 | cent | hundred | sìŋgì ndó pɛ́ːnɛ́ːŋgà | tɛ́mɛ̀dɛ̀rɛ̀ | kɛ̀ːsǔm má pɔ̌ːnɔ̀y, tɛ́ːmɛ̀ndɛ́rɛ̀ | sǔm, tɛ́mtɛ̀rɛ̀ | tɛ́mìndɛ̀, kɛ̀ɛ̀súm lé pɛ̀ɛ̀-néé, súm | tɛ́ːmɛ́dɛ́rɛ̀ | tɛ́ːmɛ́dérɛ̀, tɛ́ːmdɛ́rɛ̀ | tɛ́ːmbɛ̀ndɛ́rɛ̀, tɛ́ːmɛ̀dɛ́rɛ̀ | zǎŋ, zàŋú, zàŋgú | tɛ́mdɛ́rɛ̀ | suŋ, tɛmdɛrɛ | sǔŋ, tɛ́ːmdɛ́rɛ̀ | tɛ́ːmdɛ́rɛ̀ | sùŋú |
5405 | mille | thousand | múnjù | mùzò | mùjú | mùɲú | mùnjó, tɛ́mìndɛ̀ néé | mùsú | mùsú | m̀bùsú | zɛ́mbɛ̀rɛ̀ | mùñú | muñu | mùñú | mùsú | mùsú |
5410 | compter (des objets), réciter (numéros) | count (things), recite (numbers) | nógé | lùgó / lùgó-lì | nìgíl / nìgìlè, játɛ́ | lúgó- / lúgú | nígé | lúwó | lúgó | lúwó | lúgú / lúgó | lúgó | lugo | lúgó | lúgó | lúgó |
5573 | vendre | sell | sóːlè | dòrⁿó / dòrⁿà-lí | túlɛ́ | dɔ̀rⁿɔ́- / dɔ̌n | dónú dɔ̀nɔ́ | tíyɛ́ | túrɔ́ | tíyɛ́ | dɔ̀rú / dɔ̀rɔ́ | dɔ̀rⁿɔ́ | dɔrⁿɔ | dɔ̀rⁿɔ́ | dɔ̀rⁿɔ́ | dɔ̀rⁿɔ́ |
5575 | acheter | buy, purchase | swɛ́ː | ɛ́bɛ́ / ɛ́bá-lì | dɔ̀nɛ́ | ɛ́bɛ́- / ɛ́bɛ́ | ɛ́bɛ́ | ɛ́wɛ́ | ɛ́wɛ́ | ɛ́wɛ́ | ɛ́w / ɛ́wá | ɛ́wɛ́ | ɛwɛ | ɛ́wɛ́ | ɛ́wɛ́ | ɛ́wɛ́ |
5814 | avoir peur de | fear, be afraid of | níːwɔ́ níːwɛ̀ / níːwè, níːwɛ̀ | íbí-yɛ́ / íbí-yá-lì | íbí-yɛ́ | l-ɛ́ː- / l-íː | níŋí-yɛ́ | úː-yí | úː-yí, ùwá | úːwí | líw / líwá | líw-ìː/líwɛ́, líy-ìː/líyɛ́ | lɛ | lɛ́ː | lɛ́ː | lɛ́ː |
5815 | peur | fear (noun) | níwɔ́ | íbɛ̀ | ìbìnà-ŋgó, ìbà-ŋgó | lì-lɛ̌ː, lɛ̂ː | níyɛ́ | ùwǎw | ùwá | wⁿǎn, kǒː | líwá | lìwɛ́ | lilɛ | lì-lɛ̌ː | lɛ̀-lɛ̌ː | lì-lɛ̌ː |
5967 | voir | see | mályêː | wɔ́ / wà-lí | yɛ́ / yɛ̀ | yéː / yéː | yɛ̀ | yǐ | yǐː | yí | wɔ́ / wɔ́ / wɔ̀-sɔ́ | ɔ̌ː | ɛ | ɛ́ː | yɛ̌ː / yɛ̀-rí- | ɛ́ː |
5969 | regarder (qch) | look at | mályêː | tígɛ́ / tígá-lì | tár / tàrè | yɛ̀nɛ́ | yɛ̀-ndɛ́ | tíní | ŋìrⁿɛ́ | tíní | ɛ̀lú / ɛ̀lá | gɛ̀r-îː / gɛ̀rɛ́ | yaŋa | yàŋá | yɛ̀lɛ́ | ìŋá |
6076 | écouter (qn, qch) | listen to (sth, sb) | núndyêː | nìndí-yó / nìndì-yò-lí | ǹdíy / ǹdìyè | kíŋ-ɛ́ː / kíŋ-íː | kééní-yé | dìlé | dèndé | dìndé | cérú / céré, hɛ́ttìnà kárⁿú / kárⁿá | kéŋìrì / kéŋéré | cegere | cégéré | cégéré | kégéré |
6132 | pleurer (verbe) | weep (verb only) | wɛ́ː | yɛ́ / yá-lì | ñɛ́ / ñɛ̀ | píː- / píː, yéː / yéː | píyé | yɔ́ | kóyó | yɔ́ | yí / yɛ́, pí / pé | kɔ́ːⁿ | ɛⁿ, pe | ɛ́ːⁿ, péː | kóyó | ɛ́ːⁿ |
6224 | flairer, sentir (une odeur) | sniff, smell (an odor) | súnjé | sínzíyó / sínzíyé-lì | gíŋ / gìŋè | jìɲ-ɛ́ː- / jìɲ-íː | sámbá | jǐːⁿ | gǐːyⁿí | tíní | súⁿsú / súⁿsɔ́ | sámá | jiñe | jìñé | jìŋgé | gìsé |
6264 | (goût) doux, sucré | sweet, sugary (taste) | ɛ́llá / ɛ́lɛ́lá | ɛ̌l | ɛ̀lí-yè / ɛ̌l-ŋgò | ɛ̂ːl ~ ɛ́lɛ̀l | ɛ́lɛ́lú | ɛ́rìm | ɛ́rî | ɛ́rùm | ètú | ɛ́lú | eru | érù | érù | érù |
6276 | (goût) amer | bitter (in taste) | kárákárá kánní | gàl | gàlí-yè / gàlú-ŋgò | gálàl | gálálú | gárìm, gárùm | gárî | gàrǔm | gòlú | kágárá | jeru | jéːrù | gérù | géːrù |
6287 | (goût) aigre (de tamarin, etc.) | sour, acidic, acrid (taste, e.g. of tamarind) | tóːⁿ- tóːⁿ kánní | dǎn | àmí-yè / ǎm-gò | âːm | ámám | párìm, párùm | párî | párùm | nôm | tɔ́ⁿ-tɔ́ⁿ | nɔm | nɔ̂m | lôm | nɔ̂m |
6360 | corde | rope, cord | síŋgì | sùŋ | sǐː-ŋgó / sǐː | sǔm | súm | sùŋgú | sěŋ, sèŋí | sòŋgú | sǔŋ | sùŋú | suŋ | sǔŋ | sùŋgú | sùŋú |
6526 | serrer (bras etc.) avec le bras | squeeze (e.g. arm) with one's hand | kámmì | kám, pɔ́ndɔ́ | kám / kàmè | káwⁿá- / káwⁿú | kámá | pɔ́rɔ́ | pɔ́rɔ́, kámá | kámá, pɔ́rɔ́ | kám / káwⁿá = káːⁿ | káwⁿá | kɔwⁿɔ | kɔ́wⁿɔ́ | pɔ́rɔ́ | kɔ́wⁿɔ́ |
6542 | pousser | push | túmbyêː | dàmbú / dàmbà-lí | dàmbí / dàmbè | dàmá- / dámú | dàmbá | dàmbí | dàmbí | dàmbí | dǎm / dàwⁿá | dèmé | dama | dàmá | dàmbá | dàmá |
6546 | tirer (qch) | pull (sth) | gímbɛ́ / gɔ́bɛ́ | dìlíyó / dìlìyò-lí | jùmbɛ́ | bìɲɛ́- / bìɲɛ́ | bìnjé | bàsá | bàsá | bàsá | gàgú / gàgá | bàjá | baja | bàjá | bàsá | bàsá |
6761 | abattre (arbre, avec hache) | chop down, cut down (tree, with ax) | kɛ́rɛ́ | jɛ́ / jà-lí, dèŋé / dèŋè-lí | jɔ̀gɛ́ | jàrá | dàá | tɛ́rɛ́ | tɛ́rɛ́, dèŋgé | dìŋgírí | tɛ́rú / tɛ́rá | kɛ́jɛ́ | tɛrɛ | tɛ́rɛ́ | tɛ́rɛ́ | tɛ́rɛ́ |
6910 | creuser (qch) | dig (sth) | gánjé | gùló / gùlò-lí | gǔl / gùlè | gùló- / gǔl | gùló, wànjá | gànjí | gànjí, gùnjó | gàzí | gàsú / gàsá | jǎː | jaⁿ | jǎːⁿ | gànjá | zǎːⁿ |
6922 | dormir (verbe) | sleep (verb only) | nóːyè | nìyⁿé / nìyⁿé-lì | nóy / nòyè | yéː- / yéː ("see") | yéyí-yé | níːyⁿí | níyⁿɛ́ | níyⁿɛ́ | léy / léyó | nɔ́wⁿ-ìː | ni | níː | níyⁿé | níː |
6934 | rêver (verbe) | dream (verb only) | ámánjè | màzíndí-yɛ́ / màzìndì-yà-lí | màŋgírí-yɛ́ | yèlé- / yèlé | yèlé | dìré | mònjúró | dìré | mòːsú / mòːsó | mùñúrⁿù / mùñɔ́rⁿɔ́ | muño | mùñó | mɔ̀ːñɔ́ | mòsó |
6991 | couteau | knife | tálá | pòl | pòlé / pǒl-mbó | pǒl | pòlú | pǒː | pòrí | pǒː | pèrú | síːnɛ́ | siru | sìrú | sìrú | sìrú |
7027 | venir | come | égé | wó / wò-lí | wé / wè | wɛ̀lɛ́- / wɛ̀lɛ́ | yɛ̀lɛ́ | yɛ̌ | yěː | wɔ́ / wá | yèrú / yèrí | yɛ̀rɛ́ | yɛrɛ | yɛ̀rɛ́ | wǎː | yɛ̀rɛ́ |
7166 | courir | run | dúgúrè | zɔ̀bɔ́ / zɔ̀bà-lí | yɔ̀bɛ́ | jɔ̀bɔ́- / jɔ̀bú | jɔ̀bɔ́ | yɔ̀ɣɔ́ | yɔ̀gɔ́ | yɔ̀wɔ́ | zɔ̌w / zɔ̌ː | jɔ̀wɔ́ | jɔwɔ | jɔ̀wɔ́ | jɔ̀wɔ́ | zɔ̀wɔ́ |
7239 | (oiseau etc.) voler | (e.g. bird) fly | pílyêː | kílíyé / kílíyé-lì | pírí-y / pìrì-yè, pílí-y / pìlì-yè | kíl-ɛ́ː | kíílí-yé | kísíyé | kísíyé | kísíyé | círú / círó | kìrí kírìː | cire | círé | kíríyé | píré |
7541 | laver (vêtement) | wash (clothing) | mɔ́gɛ́ | mɔ̀gɔ́ / mɔ̀gà-lí | mɔ̀gɛ́ | súmɔ́- / súmɔ́ | mɔ̀gɔ́ | mɔ̀ɣɔ́ | mɔ̀gɔ́ | súkó | mɔ̀gú / mɔ̀gɔ́ | súmɔ́ | sumo | súmó | súmbɔ́ | súmó |
7590 | noir, sombre | black, dark | wɛ́rɛ́dɛ́ | jìmɛ́, jɛ̀mɛ́ | jɛ́mɛ̀ / jɛ́mɛ̀-ŋgò | gɛ́m | gɛ́m | jéwⁿè-wⁿ / jéwⁿè-m / jéwⁿè-yè | jɛ́mí | jɛ̀mɛ̂yⁿ | jɛ́m | gɛ́ⁿ | jɛm | jɛ́m | jém | gɛ́m |
7594 | blanc, de couleur légère | white, light-colored | tómbò | pílɛ́ | pílɛ̀ / pílɛ̀-ŋgò | píl | pílú | pílɛ́ / pílɛ́-m / pílɛ́-yɛ̀ | pírí | píndɛ́ | pírú | pírí | piru | pírú | pírí | pírú |
7599 | vert | green | kɔ́jí kólò | vɛ̀rú | wɛ́rɛ̀ / wɛ́rɛ̀-ŋgò | wɛ́r | wɛ́rú | sàwà ɔ̀rú | sàwà ɔ̀rí | sàwà ɔ̀rú-m | sɔ̀lɔ̀-ɔ̀rú | bèrù-ɔ̀rú | ɔyɔɔru | ɔ̀yɔ̀ ɔ̀rú | ɔ̀yɔ̀ ɔ̀rú | ɔ̀yɔ̀ ɔ̀rú |
7601 | bleu | blue | búlɔ́búlɔ̀ | bùlɔ̀-búlɔ̀ | bùlà-búlà / bùlà-búlà-ŋgò | bùlɔ̀-búlɔ̀ | bùlɔ̀-búlɔ́, àlà-kàlà gìɲɲí-yé | bóːgúm, bùlɔ̀-búlɔ̀ | bógí, búlà-búlà | búlà-búlà | búlà | yɛ́rú | bulɔbulɔ, yarumanajeju | bùlɔ̀-búlɔ́, yàrù-mànà jèjú | bùlɔ̀-búlɔ̀ | bùlɛ̀búlɛ̀ |
7602 | rouge (y compris brun et orange) | red (including brown and orange) | búnú | bǎn | bánè / bán-gò | bán | bánú | bárⁿà-wⁿ / bárⁿà-m / bárⁿà-yɛ̀ | bárⁿí | bàrⁿâyⁿ | bárⁿú | báⁿ | ban | bán | bárⁿú | bán |
7606 | jaune | yellow | pòrò pùná | lòl-púrⁿá | nòːl- / nòːl-púnɛ̀, ɔ́ːlà-ŋgò / ɔ́ːlɛ̀ | ̀-kɔ̌l | ɔ́ɔ̀lɔ̀, yùlɔ̀ púnɔ́ | nɔ̀rⁿɔ̀y pírⁿà | nàrⁿà-pírⁿâ | nɔ̀rⁿɔ̀ pírⁿà, ɔ́ːlɔ̀ | síttì | yɔ̀rɔ̀-pùrⁿú | yɔrɔpirⁿe | yɔ̀rɔ̀ pìrⁿé | ɔ́ːlà, ñɛ̀ːrⁿɛ̀-pìrⁿɛ́ | sáy |
7672 | se mouiller, ê. mouillé | be or become wet | ɛ́mbɛ́ | ɔ́lɔ́-ndí-yɛ́ / ɔ́lɔ́-ndí-yá-lì, émíyé / émíyé-lì | témbí-y / tèmbì-yè | ɛ́n-ɛ́ː | ɛ́nní-yɛ́ | ɔ́lú-rú | tɛ́mbí-yí, ɔ́rɔ́-ndíyé | ɔ́ndíré | ɔ́tú / ɔ́tɔ́ | ɔ́r-ìː | tɛmɛ | tɛ́mɛ́ | tɛ́mbí-yɛ́ | tɛ́mɛ́ |
7692 | ê. sec, (objet mouillé) devenir sec, se sécher | be dry, (sth wet) dry out | máːyⁿè | màyɛ́ / màyà-lí | mǎy / màyè | mǎː-ŋ-ɛ́ː- / mǎː-ŋ-íː | mààŋí-yɛ́ | màyⁿá | mǎː | má | mǎyⁿ / màyⁿá | mǎː-ŋ̀ | mayⁿa | màyⁿá | màyⁿá | màyⁿá |
7759 | (lame) tranchant, affilé | sharp (blade) | ɲáːɲáː kánní | sìːⁿ | ɛ̀lí-yè / ɛ̀lú-mbò | ɛ̂ːl | ɛ́lɛ́lú, yágárú | yágùm, ɛ́rúm | ɛ́rî | ɛ́rùm | lìsí | ñíːñí | eru | érù | érù | ñéyⁿ |
7775 | (lame) émoussé | blunt, not sharp (blade) | dúmbé | dònù | dùmbé / dùmbú-mbó | dùmɲǐː | dúŋgú | dùmbú | dùmbí | dùmbú | dùnú | dùmú | dum | dǔm | dùmbú | dǔm |
7779 | lourd | heavy | dɔ́ŋgá | tùjù | nìmí-yè / nǐm-gò | démɛ́ | túgóm | dùsú | dúsî | dùsú-m / dùsûː | dùsú | dògú | duju | dùjú | dùsú | dùsú |
7783 | léger | lightweight | yáw-yáw kánní | ɛ̀n | yɛ̀rí-yè / yɛ̌r-ŋgò, | yóló, wɛ́y | wɛ́y | ñɛ̀rⁿú | ɛ́rⁿî | yɛ́mbɛ̀ | ɛ́rú | ñɛ́rⁿú | ñɛn | ñɛ́n | ñɛ́rⁿú | ñɛ́n |
7839 | (mouvement, chemin) droit, direct (adverbe) | straight (motion, road) (adverb) | díwⁿ= | dém= | dém= nè, dé= nè | dém= | dém-ní | dém= | dém= | dém= | dém= | dɛ́wⁿ= | dem | dém= | dém= | dém= |
7910 | (récipient) plein | full (container) | jwéː | bǎː | jòyóː / jòyéː | jóː | jòáá-dɛ̀ | báː | zú | jó= káⁿ | jo | jóː | jóː | zóː | ||
7926 | (récipient) vide | empty (container) (adj) | sálá | ìzɛ̀ | ìnjɛ́ː / ìnjɛ́-ŋgó | kóːló | ísé | kòrǒy | kóró, ǹjɛ̀ nàːrⁿí | sùzíⁿ= | péré | kǒː | wom | wóm | péːré | wóm |
7935 | bon | good | pɔ́lɔ́ | síyɛ́ | náláː / náléː, nɛ̌y-yè / nɛ̌y-ŋgò | ɛ̀jú | síɛ́, dàgáá-dɛ̀ | ɛ̀sú | ɛ̀sí | ɛ̀sú-m / ɛ̀sú | jɛ̀rⁿú | sɛ́ⁿ | ɛju | ɛ̀jú | ɛ̀sú | ɛ̀sú |
7969 | mauvais | bad, no good | yáːlá | gòmò / -mù, sálá / -mù | nɛ̀ːndɛ́ː / nèːndáː | mɔ̀ɲú | pàdíɛ́, sálá, yámú | mɔ̀sú | mɔ̀sí, gɔ̀mî | m̀bɔ̀sú | mɔ̀sú, m̀bɔ̀sú | mɔ̀ñú | mɔñu | mɔ̀ñú | mɔ̀sú | mɔ̀sú |
8100 | froid, frais (eau, etc.) | cold (e.g. water) | kéló | kèːzù | yégèlè / yégèlè-ŋgè | kâːl | yégélú | tâm | támî | tâm | tôm | kélú | tom | tôm | tôm | tôm |
8109 | (ré)chauffer (qch) | heat (sth), make hot | ɔ́j-jɛ́-mɛ́ / ɔ́j-jɛ́-má-lì | wàyá-m / wàyà-mè | ɔ́g-ɛ́ː-mɔ́ | ɔ́gí-rɔ́ | ɔ́wyú-wú | ɔ́gí-yɛ́-mí | ɔ́wíː-mí | dɔ̀y-kú / dɔ̀y-kɔ́ | núwⁿ-ɛ́ː-m̀ | ɔgɔrɔ | ɔ́gɔ́-rɔ́, ɔ́ɣɔ́-rɔ́ | ɔ́gú-wɔ́ | ɔ́gɔ́-rɔ́ | |
8112 | chaleur (température) | hot weather, heat (temperature) | úgyêː | úzú | dwɛ̀yⁿ-ŋgó | ùjɔ́ | údú | ɔ̂w | sǒy | ɔ̀rⁿɔ̀ ɔ̂wⁿ | púpúlé | ù-ùgɔ́ | ɔgu, ogu | ɔ́gù | sò-sǒy | ɔ́gù |
8118 | brûler (viande etc.) sur un feu | burn (e.g. meat) on a fire | yáːrè | dɔ̀dɔ́ / dɔ̀dà-lí | dǎːn / dàːnè | yɔ̀ɔ̀rɔ́ | dɔ̌ỳ dɔ̌, dɔ̌ | dɔ̌ː | dɔ́, díː-rí | lɔ́gú-m / lɔ́gú-mɔ́ | yɔ̌ːrì | dɛ | dɛ̌ː | yɔ̀ːrɔ́ | dɛ̌ː | |
8163 | ombre | shade, shadows | kíndó | kìndè | kìndôː / kìndêː | kìnîː | kìndíyé | kì-kìlêː, kì-kìlé | kìndê | kìndôː | cìló | kìné | cicine, cin | cì-cìné, cǐn | kì-kìlé | kìkìné |